Tuesday, 25 December 2018

Christmas Message | LEMNA LAL (PRINCE OF PEACE)


"...a min Lamdang, Lemthei, Pathian Hat, Khantawn Pa, Lemna Lal lah a chi sin ngal ua."
Isaiah 9:6

ReACH:Gospel Writing Ministry ngaina a Message ana sim zelte tengteng kiang ah a masapen in ei adia hong piang naungek Jesu Khrist min in CHRISTMAS CHIBAI k'on buk uhi.

Christmas music kilawmtaktakte kongzing a ging dumdum i hon zak a, inn leh biakbukte kilawmtak a zep a hong om chiang in mi chih lungsung ah Bethlehem ngaihna hong lian mahmah hi. Naungek puan a tuam, gan ann piakna kuang a sial a om Jesu Khrist tuh ana vaidawn a, eite tan dia hong pian kipahpih a a thupi theipen a lop ding tuh mi chih lunggulhpen ahi gige hi.

Khovel ah Lal tamtak ana piangta a himahleh Jesu Khrist bang Lal dang ana piang ngei nailou hi. Lal tamtak ana piangsate kuamah LEMNA LAL chih in leng ana om samkei uhi. Ahihleh bangziak a Jesu Khrist kia LEMNA LAL chih a om sese ahi diale? Ama'n kua leh kua kiang a kilemna tun ahia? chihte theih uthuaipi hon suak hi. Hiai a dotna omte theihsiam sem ahihtheihna ding in LEMNA i chih nilouh bang genna hihiam chih theihchet masak a poimoh mahmah.

LEMNA i chih English pau in 'Peace' ahi a, Hebrew pau in 'Shalom' chih ahi. Huan, Greek pau in 'Eirene' chih hi nawn hi. Paul in 'Eirene' kichi thumal Thukhunthak Saptuamte thiltup genchetna in a zang hi. Bangteng hileh LEMNA kichi thumal in thuktak a gen utpen tuh “the spiritual harmony brought about by an individual’s restoration with God” chih ahi. "Mi khat ziak a Pathian toh khalam a kilemna." Huai mi khat kigen tuh naungek Jesu Khrist ahi.

Awle, simtute tuni a i hondampa uh Jesu Khrist pianchampha thupitak a lawm ding a i kisaklai in i hinkhua a banghiam thupitak gahsuah nei ngei ding a i kisingsak sam leng poimoh mahmah ahi chih haihkei ni. Hun paisa a Christmas i lopte ah Pathian toh kilemlou pi a ana lawmkha i hikha maithei himahleh tu hun in i khalam ngei ah Pathian toh Jesu Khrist tungtawn a KILEMNA gahsuah chiat ni i chi nuam ahi. Khalam ah Pathian toh kilem phot peuhmah lehang aban zaw i innsung, i saptuam, i khotang, i pawlpi leh minam ah hong hi mai ding ahi.

Toupa'n hon vualzawl hen! Christmas zatnuam chiat ni.
……………………………………….
©ReACH:GWM-3E/03
ReACH: Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulh pen in nei hi. (https://reachgwm.blogspot.com/)

Sunday, 23 December 2018

Sunday Message | NA DAMSUNG KUM HONG TAM HIAIHIAI LAI IN


I khovel, i gamsung dinmun i et venveng chiang in, Bible a kigente tangtung deuhdeuh a bangta hi. Hun leh kumte kinoh hehu a bangta mai hi. Pathian in mihing a bawl in AMAH dungsun in leh tangtawn mi hiding in ana bawl hi (Genesis 1:26-28). A mihing bawlte siam a a om bang ua AMAH a bat sung teng uh kithuahpih in nuamtak leh zalentak in khosa sak ding, lauhna, lungkhamna, natna leh sihna chihte omlou leh phawklou a khosa ding in a siam hi.

Himahleh, abawltu/ siamtu Pathian sang a thulak zawk leh thuman zawk hon neih chiang un, Pathian in a hamphatna tan tengteng uh a lakkik kia thamlou in, hamsiatna mulkimhuai tak mai tuni tan a leitung mihingte a piang sa leh piang lai ding tan in atuah leh a tuahtouh det ding thu sam khum hi (Genesis 3:16-19). Huai lak a mulkimhuai pen tuh “leivui na hi a, leivui ah na kiknawn ding ahi” (Gen 3:19) chih ahi. Hiai ni a pan in mihing damsung ni leh kum nei hong suak in kum simna hong kipan hi. Huchi ahihlai in Pathian in amah bang a, a bawl mihingte a et chiang in lainat in hehpih mahmah a, Amah muang leh bel mite taisan mailou in ompih in humbit ngitnget hi.

Thukhun Lui hun ah tuabang a a vualzawl leh ompih Ginna a Mihangsan tampi om hi (cf. Hebrute 11:4-32). Hiai mite’n a nasep/ thilhih uh banghiam(te) ziak in Pathian pahtak na loh uhi. Himahleh tu Thukhun Thak hun ah, Pathian in Amah batpih a hon bawl mihingte hon it (Agape) mahmah in a tapa tang neihsun, khelhna man piak ding om tengteng pe ding in Khros ah a thawn in hon lui khia a, Amah tungtawn in damsung ahihke’h hinkhua manphat leh manphatlouh hong kingata hi (Johan 3:14-21).

Tua ahihman in, Na damsung ni leh kum hong tam hiai hiaite’n na melma nanung pen toh kituah ding hon naihsak ahi chih phawk in, Siamtu Pathian leh Tanpa Jesu deihna bang a hiai khovel setak lak a hinkhua manpha zang ding in kipia in (1Korinth 15:26). Leitung ah kum bangzah na dam a...chih sang in na damsung ni bangchi’n na zang a... chih poimoh zaw hi. Leitung mihingte lak a damsawt pen Mathusel ahi. Amah kum 969 hilhial dam mahleh a tanchin Bible tang 5 kia ah gelh hi tel hi! (Genesis 5:21-22, 25-27). Pathian in a hatkhum thu a khamuan huaitak ana gelh tuh hiai ahi: “A misiangthoute sihna tuh Toupa theih in manpha pi ahi” (Sam 116:15). Tuni mahmah a melma nanung maituah ding hile chin bang na chi dia? Sih manpha ahihkeileh a misiangthou sih in na si diam? Kingaihtuah in.
............……………………………
*©ReACH:GWM-3E/01*
*ReACH:Gospel Writing Ministry* kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai _Ministry_ in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulhpen in nei hi. (https://reachgwm.blogspot.com/)

Sunday, 9 December 2018

Sunday Message | MARY KINIAMKHIATNA

Simtute na vek un Nipini Chibai! December kha i tun chiang un, i lungsim un Bethlehem lam nga deuh in theih ahi. Bethlehem a bang thiltung hiam chih leh huai thiltung ziak a khovel a kikhekna thupitak om, leh omlel tanchin sutseng ahi naikei ahi. Tuni’n leng hiaithu mah sutkik nawn le hang i chi ahi.

Luke 1:38 in: Huan, Mary in, “Ngai in, Toupa sikhanu ka hi, na thu bang zel in ka tung ah tung hen,” a chi a. Huan, angel in a paisanta.

Mary hinkhua a thiltung ding a Gabriel in ava zaksak thu tuh ngaihngamhuailou khop a dahhuai thu ahi. Pasal nei ding a kisakhawl bemten laitak a, a pasal ding toh lumkhawm khaloupi a gai ding chih ahimawk ahi. Ahihhang in, Luke 1 i et chiang in a kimu tuh Pathian a mite zuan a houpih zel pa (vv. 26-27), a mite teltuam, ompih leh vualzawl (vv. 28-33), a mite theihsiamlouhte theisiamsaktu (vv. 34-37) ahihdan i muthei uh ahi. Huchitel a, a mite khotuah Pathian mai ah Mary kituklutna thuvual Luke 1:38na ahi.

Mary in a dinmun a theichian mahmah mai hi. Kuamah sikhapa/ sikhanu in a pu thu a soisel ngeikei hi. A niamzaw a kiphah ding ahi chih a thei a, tunglam a thu hong kumsuk peuhmah sangsiam ding in mansa in a om gige hi. Mary in leng hiai ah “Toupa’ sikhanu ka hi” a chih in huai dinmun a genkha mahmah mai hi. Huchibang a hong kiphahniam theih chiang in, a tung a thiltung tuh ama a ding in mualphouna leh zahlakna tawpkhawk, angkawmnu chih minvoh a om ding bang in kilang mahleh, a pomsiam theita ahi. Jesu Khrist ah ginna neite dinmun tuh huchibang mah ahi. 

Pawlpi sung khawng ah khat leh khat kal ah tungnungzaw ding kituhna hong om chiang in ginna in gah a nei thei tatak kei ahi. Mary ginna bang ginna nei chiat le hang uthuai i sa mahmah ahi. Huai hileh, a nuainung zaw ding hon kituhsak ding a, huai in i pawlpi sung hon chidam sak zaw ding hi. Huchimah bang in, a nuainung zaw kituhna in tuh i innsung leh khotang adi’n leng damna a hon tun zaw ngeingei ding ahi.

Tuni in, Christmas mailam zek a om ahih toh kiton in bang chibang lungput toh a hong piang ding naungek vaidawn ding in na kisa ua? Amah tuh i haksatnate uh thei in, i lungbuainate uh hon theisiamsaktu chih chih phawk in, Mary kiniamkhiatna bang ginna nei ding in iki chial uh ahi. 
________
©ReACH:GWM-3E/02
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulhpen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Sunday, 2 December 2018

Sunday Message | BANGZIAK A MIPIL CHIH A OM AHI UA? Matthai 2:1-12

Ei gingtute adia Kha kipahhuaitak muthei nawn a i om man in lungdamhuai mahmah i sa hi. Tutung Christmas season ah i lungsim ua i ngaihtuah khawm ding un suahlam apan Aksi hon zuite, Bible in mipil a chihna ziak bang ziak hipeuhmah ding, amau apat bang zil ding i nei ua chih saulou enzual le hang uthuai i sa. Suahlam apan mipil kichite, bangchi bang mipil leh koilam mi hi uhiam chih chiangtaka genna Bible ah i mu kei. Bible a mipil kichi tampite, amau mimal hinkhua leh Pathian kal hoihte ahisek uhi. 

Laigelhtu khenkhat te’n hiai a mipil kichite, Aksi lam suisiam, nekzonna/ kivakna a neite ahi uh a chi uhi. Mi tampite, lehkha hong siam a, nekzonna hoihtak, kam liantak bang hon nei a hong om chiang un, Messiah muh malak in, biakinn toh bang kigamla deuhdeuh, Pathian thu awite musit mahmah pawl a om mawk uhi. Na nekzonna, na niteng nna tungtawn in Messiah na mu ngei hia? Bangchi bang nnasem mi hilechin le, na nekzonna tungtawn a Pathian muh theih ahi.
  
A manglam ua hilhna, Pathian hilhna mang in, Kumpi Herod kiang a kiknawnkei uh. Kumpipa thupiak sang in Pathian thupiak limsak zaw uhi. Eite’n leng Bible a i muh thute mah apan in, i Khristian hinkhua a ding in, lauh di leh lauhlouh di, hih di leh hihlouh dite i theithei hi.

Mipilte’n nupi zawngtak khuktung a naungek, Messiah amuh un, a goubawm hial uh hong in,  a neihte lak ua manphate naungek Jesu biakna in pia uhi. Tam a piak ziak uh hiam ahihkei leh, a thilpiak uh a manphat ziak sang in, a neih tengteng ua manphapen omna, a goubawm uapan a biak ziak ua mipil chih a om ahi thei uhi.

Jesu pian a veh mipilte banga, amah hong pian kipahpih a, lungtang tengteng toh bia a, phat thei ding in Aman hon vualzawl chiat ta hen. Mitampite lak apat mipil teng in Aksi lamdang amuh thei bang un tutung Christmas a i homdampa mu/ tuak di’n kisa thakthak ni.
__________
©ReACH:GWM-3E/01
ReACH: Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulh pen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Sunday, 25 November 2018

Sunday Message | KOILAM NA EN

Gingtu hinkhua hih kha thu kia hilou in, salam thu mahmah toh leng kisai ahi. Salam i chih chiang in i tenna khovel leh niteng a thiltungte toh kisai ahi. Ganta tung a ngongtatna hong tam mahmah lai in ngaihdan chitampi a hong om a, thuleng diklou pipi hong om hi. Thamlou in, Zomi galkapte sung natawm ah kituahlouhna nasatak om ahihdan PR/PC chihte ah muhtheih in kilang hi. Huchibang thute ziak in tui kihawt nasatak lak a om i bang uhi. Huchih hun in etna ding lam buai in i omkha uhiam? Khovel a khosa a kihihman in etna/ ngatna lam dik tuh a poimoh mahmah hi. Hebrute 12:2 in “Jesu, i ginna siampa leh hihkippa, a ma a kipahna om ziak a zahlaknate ngaineu a khros a thuakpa, Pathian mang tutphah taklam a vatu, Amah lam en in” a hon chi hi.

Jawlnei Elisha hun lai in, Israel lalgam tuh Syria kumpi in dou ding in kisa hi. Syria kumpi in sepaih aleh tampi in hau a, a galvan uh leng thupi mahmah hi. Huchibang hun in Israel a ding in vualzohna ding himhim omlou bang in a kilang a, dah leh lungkham mangbangtak in om uhi. Himahleh, Elisha in tuh Israel kumpipa kiang ah zou ding na hi, pangngam in a chi ahi. Aziaktuh, “amau lam a pang sang in eilam a pang a tamzaw uhi” (2 Kings 6:16) a chi hi. Huchiin, Elisha kimvel ah sepaih hon in a um kimvel uhi. 

Haksatna i tuah hun un, beidong leh pangpatak a i om hun un, koilam i en ua? Melma galhat mahmah in eite hon sim ding leh nuai chimit ding a hong kisak hun in, Jesu lam en le hang aman hon ompih gige in hon nuselou ding hi. Ngaihtuah mah dih, Pathian gam nasepna ding a hun neilou, sum neilou, hihtheih neilou na kichihnate a tamzaw na ngatna lam a diklouh ziak hizaw kha ding ahi.

“Koilam na en?” chih mahni kivelthakna ding in kidong chiat ni. I nam buaina, saptuam sung a khalam a keuna, khotang a kituahlouhna leh innkuan kisiatna i chihte ginna ze-etna, leh ngatna ding diktak Jesu lam nga ding a hon lamlahtu hizaw kha ding ahi. Ngatna dik nga thei ding in Toupa’n hon ompih chiat hen.
________
©ReACH:GWM-3E/02
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulhpen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Sunday, 18 November 2018

Sunday Message | LUNGSIM THAWMHAUTAK A I OMLAI UN…

“A sisan muh ding omlou” thillamdangtak tulai in Lamka khopi veng tuamtuam ah, ganhingte sihna a pat zak ding tam mahmah hi. Veng tuamtuam a naupang curfew leng puan in om pah zungzung mai hi. A hoihlam a lak in tuh kumtawp exam kuan ahihtoh, hiai bang thil thawmhauhuai hong tung pen kizen sawnsawn a batna chiang om hi.

Lauhna khovel ah ki om a, bangchik chiang in koi mun ah bang thil piang ding hiam chih kuapeuh bildoh ahi gige lai hi. Matthai 10:29-30 ah, Jesu’n “na lu ua samzangte simvek ahi”, chi hi. Pathian’ phallouh in khovel ah bangmah thiltung om lou ding hi. Jawlnei Amos in, 3:6 ah, “Toupa hihlouh in hoihlouhna khopi ah a tung dia hia?” chi hi. Job hinkhua ah leng Pathian phalna lou in Setan in bangmah sem theilou hi chih kichian mahmah hi. Huaiziak in, Pathian theihlouh in nang leh kei hinkhua ah, kim leh kiang ah, thiltung bangmah omlou hi. Toupa’n a theihvek ahi. Tua ahihlai in, thiltung tengteng Toupa deih masak (perfect will) chihna hilou hi. Toupa deih masak hilou, himahleh, hong om dia a phal, permissive will, ahi uhi.

Pathian ah diktatlouhna omlou hi. Sam gelhtu’n "Toupa zaw ahoih in a diktat ahi", chi hi. Toupa’n mi a gawt ut deuh mawngmawng om hilou in, khelhna nasep kisem ding a phal ziak a Setan in a utut vanzat a hon zang hizaw hi. Toupa lam ah bel hiai bang ahi, Joseph in a sanggamte kiang ah “nou hoihlou nageel ua, himahleh, Pathian in mi tampi a suaktaksakna di’n a hoihlam in a hon heisak chi hi” (Gen. 50:20). Mihingte’n hoihlou i sakte leng Toupa’n i hoihna ding in hon heisak thei hi. St. Paul in, Pathian ah diktatlouhna a om hia? Om lou hial, na chi hi (Rom. 9:14). Tua bang in, thawmhau huai, lauhuai samah le hang Pathian’ tangtawn thiltup tangtun na ding in haksatna, sihna leh lauhthongna hong om hizaw hi. "Pathian in i hoihna ding un bangkim ah a hon sepsak hi" (Rom 8:28).

Pathian in hiai bang thil mulkimhuai leh lauhuai a hong tun chiang in khelhna nasep a lauhhuai dan hon sinsakna ahi. Khovel Pathian’ hamsiat sa ahi. Khelhna nna kisepna mun ahihman in lauhuai, dipkuat huai thil tung khovel ah tamthei mahmah hi. Hiai bang thil lauhuai hong tungte’n khelhna gah, khelhna nasep, lau huai hina maizen e, Pathian in khelhna phuba a lak hun chiang in khelhna a kibual lailaite bangzahta a gawt de aw, chih ngaihtuahna hon pia hi. Tuni a i lungkhamnate, haksatna, sihna, damlouhna, kim leh kiang a thawmhau huai thil tampi a hong om lai in, Jesu Khrist tugntawn a Pathian zuante a hampha pente a hi uhi.
............……………………………
©ReACH:GWM-3E/01
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulhpen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Sunday, 11 November 2018

Sunday Message | KUATENG GUTA NEU HI A KUATENG GUTA LIAN HIHIAM?

Amah result puangkhetu ding tel a endiktute tengteng in kipahman sang ding khempeuh a sanna ding ziak uh toh a theih sipsip nung ua a hilou puankhiat teitei in buaina leh zahlakna nasatak a tun ngei ding chih theihsa ahi. "Judge decision is the final decision" i chih veu sek uh zuih luat ding mah ana hi dan ahi. Miss Kut result sese gen i hikei.

"Fellowship of The Thirsty Souls and Hungry Hearts" devotional message gelsek Pastor DZT in "Tulai Lamka a thiltung chizathuai veve e! Police, tangval thautawite, forest dept., thumpawl leh a dangdangte'n bang a chi panlah ding ve aw chi thei uthuai hi" chihtan kia a gelhlel leng bukim mahmah ka sa. I theih ut thute a bildoh ding mah ahi. Huchilou in khenkhatte'n i theihchet hilou, hidia i gintak thute i ban gen souhsouh ua huai in mipite pei lung-am khop hi. Lehlamtak ah, mite nuihsan i loh lel uh.

Guta mat a, a hong om chiang in "Guta neute i man ding ua guta liante pahtawina pakkhi i oksak sek kei di ua" chih kampau i za veu uhi. Bang hiam van, ahihkeileh a sum a tuat a bangzah gute chiang guta neu kichi a, bangzah sang a tamzaw gute guta lian kichi ahi dia le? Dawnna piak chet ding haksa mahmah hi. Guta i chih mi kuahiam ama neihsa hilou mi dang neihsa thilkhatpeuh a neitu phalna leh theihpihna himhim tellou a laksak chihna ahi. Huai thilte a neitu adi'n thilthupitak hithei gige ahi. Cheng 1 i neih sunsun hong kiguksak chiang in leng puaknakhuai lua hi. Tuni'n guta neu, guta lian chih ding a omkei, mahni tan ding hilou peuhmah i tan chiang in guta kihisuk pah mai hizaw ahi.

1 Thessalonikate 5: 21, 22 ah "Bangkim enchian zaw unla, a hoih tuh len tinten un. Gilou lampeuhmah hihkei un" chih i muthei uhi. Guta kichi gilou gamtat ahi a, thilhoihlou ahi. Pathian deihlouh mai hilou in i mi hinpihte mahmah in vengsung leh khotang a om dia a deihlouh thil liantak ahi. Guta neu, guta lian kichi a omkei. Huaiziak in, ei a lou ding peuhmah i laklouh a, a neitu diktak in a neih chiang in guktakna bei in i khotang hong chidam ding a, hong khangtou ding hi. Lampi hoihlou lua i chihchih uh leng a hong bei mai ka lam-en.

Mi tengteng in deihteltheihna i nei vek uh. Hoihlou lam ah i deihtelna kizousak mailou a, a hoihlam mah a i deihtelna kizousak zaw ding in Toupa'n hon vualzawl hen. Amen
____________________
©ReACH:GWM-3E/03
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulh pen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Sunday, 4 November 2018

Sunday Message | GINGTUTE' TAKSAP THUMNA

Gingtu kichite tuh “Khrist sinsakna za, thei a zui; amah enton mite” i hi uhi. Huan, gingtu ihi uh chih chetna ding in tehna tampi a om ding: Hinkhua siangthou, kampau pilvang, lungput dik, thumna, leh a dangdang. Huchibang a tehna lam chituamtuam omte lak a poimoh mahmah, himahleh gingtue’ taksap lianpen hi a theih tuh “THUMNA” ahi. Bangziak hiam i chihleh, Laisiangthou in gingtute’ thumna in thilhihtheihna nei ahihdan hon sinsak a, himahleh eite’ thumna in thilhihtheihna neilou bang a kilang ahihman in ahi.

Jakob 5:17 in thumna toh kisai a mithupi leh thilhihthei ahihdan mikhat tanchin a hon taklang hi. Huai tuh Elijah ahi. Aman hiai bang in a gen hi. “Midiktat thumna in thil thupitak ahih zel hi. Elijah leng eimah piandan bang pu mihing mah ahi a, amah tuh vuah zuklouhna ding in phatuamngaitak in a thum a, huan, kum thum leh khaguk sungteng leitung ah vuah a zu takei hi.” Aban i etleh: “Huan, a thumnawn a, van in vuah a zusak a, lei in a gahte a hon suaksakta hi chi hi. Hiai in gingtute’ thumna tuh thilhihtheilou ahikei chih a genkha mahmah hi. Elijah tuh pianken a eite bang ahi chi ahihman in eite toh kilamdanna neilou mipa ahi. A thumna leh eite thumna bel kibang zoulou zel hi. Huaiziak in, eite taksap tuh thilhihtheihna nei ding khop a thumna ahi chih a kilang sem hi.

Jakob (James) ahihleh Jesu pianpih/ sanggam ahi. Aman thumna hiaizah a tangkou ahihleh bangzahta a thumna poimohna theichian ahi diam! chih hon ngaihtuahsak hi. Wesley L. Duewel in a laibu Touch the World through Prayer ah hiai bang in taklang hi. Jakob in a hinkhua nanunglam teng Jerusalem Temple ah Pathian nna a sem hi. A hinkhua a zoh in, a taksa lei a phum ding in a kisaklai un a taksa ah thilkhat musuah uhi. Huai ahihleh, a khuk tuh sangawngsau khuk bang in a khauhgawp hi. Khukdin a thumna hun a nak zat tam mahmah ziak a huchibang a om ahi chihna ahimai ahi. 

Unaute, na hinkhua a poimoh nasak mahmahte lak ah thumna a bangzahna ah na pangsak a? Ngeina dan a, zingthoh, annek, lup ding chiang a mitsi zual lel na hikha hiam? I innsung chidam hen la, khotang bit henla, i nam khangtou henla, i saptuam in gahsuang hen i chihleh thilhihtheihna nei thumna mah toh kibulpatthak poimoh ahi. I taksap uh thumna ahi chih thei in thumna a kuhkal sem ding in Toupa’n hon ompih hen.
……………………………………
©ReACH:GWM-3E/02
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulh pen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Sunday, 28 October 2018

Sunday Message | NETWORK KHENLAM PEK AH

I poimoh luat hun toh kituak kha chet a diam, "Network busy, Out-off Coverage area, Network unavailable" chiang in phone peuh kingoh in, ei-le-ei bang ning kiteltak in omtheih mawk hi. Network omlouhna mun ah zaw phone mantam pipi leng a zatna di a vang mahmah hi. Ka ngaihtuah sek a, mihing hinkhua zaw kiteengta neih toh kibang lel ana hilim eive ka chizel hi. Meipi ahon zing a, a mangnawn bang lel hinkhua maimai zang kihilel hi.

"Tomchik i damsung in a nuamthei bangpen a hinkhua zat ding, zu leh sa, bangpeuh a aw le...." chih ngaihtuah khak hun om zel mahleh, Pak bang a vulpah lel hinkhua, tomchik i damsung in Pathian tellou a hinkhua zatkhak ding a lauhhuai mahmah ka sa hi. Phone hoih, mantam i nei a Network a omlouhna mun a, a hoihna, a mantamna a phattuam hetlouh bang in, hoih i kisakna, hausa i kisaknate Pathian a telkeileh zaw huaite bangmah lou phet ana hi lim hi. Khris tellou hinkhua zaw sakhau taw vangsa banglel ahi. 

Pathian zaw phattak lua eive! Nop i sak hun, haksa i sak hun, sun leh zan chih omlou ut hunhun a, Amah panpihtu nai gige ana hi den hi. Muhngeilouh gamte ka mu a, Pathian hoihna chitna leh athupi dan ka theichian semsem hi. Huihkhua a, sik lompi sung a tuang in, window a ka dakkhia a, ka tuangkhak patna hikei mah leh tutung ka tuankhak in ngaihtuahna tampi a hon behlap hi. Ka phone ka en a Network in a banpha kei, meipi ka tou etzelte ka suk etthei ta hi. Tua meipite khenlam leh Network-te khenlam ah Toupa'n hon pi zel hi, a nop tel mai! Tunglam ka entou a, van dumte khenlam Van Jerusalem a nop ding dan ka ngaihtuah hi.

Network khenlam pek, mihingte pilna in a bat zohlouhna, meipite tunglam pek ah leng Pathian thilsiam thupina ka mu chian deuhdeuh hi. Leitung, huihkhua thupi dante ka muh semsem leh Pathian thupina ka chian semsem, Pathian hauhsakna koppih thei hinkhua zang hile a nop dingdan, leitung pumpi Amah a hi a......... "Hiai khovel a mihaute khawng kisatheilou ding leh sum muanhuailou a muanna ngalou a, thil tengteng kipahna ding a tampi a hon pepa Pathian tung a ngazaw ding in hilh hi." 

Jesu Khrist tuh zan toh, tuni toh, chiklai peuh in leng a ngeingei in a om gige ding hi (Heb.13:8).

Leitung, huihkhua,meipi leh van dumte thupi hina e..
Na thupina non muhsak ka lungdam lua hi
Sum-le-pai, a leitheih hilou, ka damlai nite,
Na thupina tam sem muthei di'n ka ma hon pi zel in Toupa
Na thupina ka muhsa tengteng vang in na min thupi hon phat den ning_
Toupa aw, lampial lou di'n, hon huai zel in aw
________
©ReACH:GWM-3E/01
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulhpen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Sunday, 21 October 2018

Sunday Message | KEI MA-FIRST

Simtute na vek un chibai!

Tuailai chih a kigen peuhpeuh chiang in lungsim ah hiai a hong kilang hi – naupangte ngaklah hun, leh nu-le-pate’n ana khiatlah mahmah hun uh ahi. Himahleh, huai hun a omkha tamzawte’n hiai bang a hun manpha a dinglel ka hi chih phawklou in, amloutak in i khawsa uhi.

Nidang in lawmte toh gamlak a vasabu zon chihte kithangsak mahmah hi. A mu masapen in “Kei Ma-First” a kichisek hi. A masapen hihlouh khak ding lau law mahmah chihna ahi. Hiai mah bang in, i tulai dinmun uh tuh a masazaw ding kituhna khovel ahi. Huan, a hipen ka hi chihbawl in, midangte theihlouh khak ding lau hileh kilawm a uang gamtatna leng ahi. Huchibang a kimuanna tuh bangdang ziak hilou in, mahni hihtheihna kisialpihna, thupi kisakna leh hon huhtu ding a kuahiam muan neihziak ahi ut mahmah hi.

Laisiangthou a kimu tuailai Caleb tanchin akipan ginna a mithupi ahihdan i thei hi. Pathian adia dingkip ngam mi ahi. Mi tamzawte lungkiat hun in leng a muan Toupa’ a ding in a pang ngam hi. Kanan gam enkhe ding a sawl a om 12-te lak ah mi 10-te lungkiat ziak in Israel mipite a kap ua, kinunglehhei in Egypt a kik ding vai a hawm man uhi. Himahleh, Caleb leh Joshua te’n Pathian muang in, gamchiam Kanan luah zou ngei ding i hi uh chi in, kuan a gamla ding in mipite a chial uhi. Huchi in, Pathian in amaute ginna a vuaksuaksak kei a, Kanan gam a luah uhi.

Tuailai hun in Pathian muan sang in mahni kimuan a baihlamzaw hi. I sinkhiat siamnate tungtawn in Pathian bang omlou hileh kilawm a ngaihtuah in, a thutak Laisiangthou bang ginglel in i om khanak uhi. Himahleh, Caleb leh Joshua kimuanna tuh Toupa ah ahizaw hi. Amau a masa bang in a kikoih kei ua, ama uah Toupa a pai chih a theigige uhi. Ka tuailaipih lawm it aw, nang leng tuabang in na mai ah Toupa a om chih theigige inla, amah ah kingazou in. Huai hileh na lamzang ding a, nang leh na suante tanpha in a chiam gouluahtu na hi ding ahi. “Kei” hilou in, Pathian na hinkhua ah Ma-First sak zaw in.
________
©ReACH:GWM-3E/02
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulhpen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Sunday, 14 October 2018

Sunday Message | NANG HON SIAMPA LENG THEI GIGE IN

William Shakespeare in “Leitung mihingte lemchinna dohkang tung a lemching banglel ahi ua, amaute hunkhat a hong zang zual ua, a mang kiknawn pah uhi” a chi hi. Huaimah bang in, mihingte'n pallutlai, TUAILAI HUN, i nei chiat uh. Himahleh, hiai hun a beipah zel hi. Huaiziak in, Tuailai hun kichi a poimoh in a manpha mahmah a, zatkhelh khak a lauhuai mahmah hi.

US President lui Franklin D. Roosevelt in, “We cannot always build the future for our youth, but we can build our youth for the future” a na chi hi. Greek tangthu gelhsiam Euripides in, “Youth is the best time to be rich, and the best time to be poor” (Tuailai hun pen hauhna ding a hun hoihpen hi a, zawnna ding a zong hun hoihpen hi) a chi hi. A hau dingte hauh kipat hun hi a, a zawng dingte a di’n leng zawn kipat hun ahi. Ban ah, theih utleh i theihtheihna a hatlaitak ahihman in i Tuailai hun pen hun hoih hi a, hun manpha ahi.

Laisiangthou in “Na tuailai hun in nang honsiampa leng thei gige in” a chi hi. Hiai ah “leng” chih thumal ana zat sese in, gen tupbik nei a bang hi. Tuailaite banglam peuh a manpha lua i hih dan uh a chiang mahmah hi. Pathian in hiai hun tektek, na hoih penpen hun mah in nang hon deih hi. Satan in leng hiai hun mah in hon deih diak ding a, hong zangnuam tenten hi. Huaiziak in, i sep peuh a Pathian leng theih a poimoh mahmah hi. British laigelhsiam minthang Gilbert K. Chesterton in, “No man knows he is young while he is young” chi se hi. Pakbang vulpah ding i Tualai hun, i zattouh ding leh i zatlelte bang chi'n i zang ding ua? Nang leh nang a dawnna kipe mah dih! Na zatdan bangbang a gah mu ding hilechin, na lungkim diam?

Khatvei Tuailai lak a Extempore speech ka sai khakna a “Piangnawn thei hile chin bang chibang na ut, bangziak in” chih khat in hon genkha a, a mi ngaihsang mahmah khat hon gen hi. Ka ngaihtuahna ana paisau mahmah mai, amah leh amah hoih kisalou, a hunzat dan lungkimlou hingei di’n ka gingta hi. Nang hiai bang gen di hile chin, nang mah a pian na ut diam, hoih hun na kisa na hiam? chih ka tuailai pihte i kingaihtuah mahmah uh poimoh ka sa hi. I society segawp i chi ua, kua na genna ahi dia le? Eite mah i hi society bawlhoihtu dingte. I tuailai hun i zat khelh in zaw, i bawlhoihzou nawn kei ding.

“…na tuailai in kipak in: na tuailai nite ah na lungtang in hon kipak sak hen, na lungtang lampite ah leh, na mitte muh in om in: himahleh, hiai thilte tengteng ziak in Pathian in nang vaihawmna ah hon pi ding ahi chih thei in.”
............……………………………
©ReACH:GWM-3E/01
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulhpen in nei hi. (https://reachgwm.blogspot.com/)

Sunday, 7 October 2018

Sunday Message | MI CHIH NGAIHKHIAT KILAWP HEN


“... Mi chih ngaihkhiak kilawp hen la, thugen kituhpih kei hen.” - Jakob 1:19

Rev. Sholal Touthang, IEM thugen nuihzathuai sim bang lah dik mahmah khat, “Bangmah a buai a omkei, i gengen ua i genbuai vek uh ahizaw” chih tulai lungsim ah hong lang chiaichiai sek veh aw. “Facebook ka lut utkei, a ziak ahihleh thil ki-post-te leh comment nasa deuhdeuhte'n lungsim siat hon guan lel uh” ka chihleh hon nuihsan ua; lah dik a sak uh ka gingta veve.

Mihing khat hihna ah ngaihdan, muhdan leh pomdan chi tuamtuam kinei mah ahi. Mi khat sang a tamzaw omna ah ngaihdan kibanglou a piang pah. Ei ngaihdan kia diksa a midangte ngaihdan diklou zaw a i ngaih chiang in kinakna a piang nak. Huai bang hun chiang in, i lawmte gen ngaihkhiak kisin lehang amau gen a dikkei aleh, a diklouh dan hong lang dia, ei gen a dikkei aleh, a diklouh dan hong kilang nawn mai ding ahi. Hun tamzaw ah hiai dan a kiniamkhiattak a midangte thugen ngaihkhiat i siamlouh ziak un innkuan ah, lawmta kal ah leh khotang vai ah buaina tuamtuam kipalkha ahi diam, ka chi hi.

Gengen in genbuai vek. A veng nung a leng gengen veve. Hunlui a thiltung toh mekmat in awmtaktak a genthei zawmah. Facebook leh WhatsApp khawng a kina khemkhem. Pau a pau hangsan thei hilai. A taktak a chu mipi ma a genngam neilou zel. Tuni'n hiai chindante i koihkhiat uh hunta hi. Hileh internet shutdown a om vang deuh di'n ka gingta.

“Mihing thangpaihna in Pathian diktatna a bawl ngal kei. Huaiziak in, ni’n tengteng leh gilou dimval koih mang unla, thu tuh, na kha uh hondam thei, thunuailut tak in pom un. Himahleh, noumau kikhem in ngaikhete kia hilou in thuzuite hong hi zaw un. Kuapeuh thu ngaikhia hi a, zui hi tuanlou tuh, mi limlang a, a pianpih maitang hoihtak a ki-en bang phet tuh ahi” chih Jakob 1:20-23 ah i muthei hi. A zangkhetu hih kisin ni.

A genkhe zulzul mi hilou in a ngaikhetu hih kisin ni. Huan, i ngaihkhiak tan a hunsa mai lou in i zak uh thuhoih leh manpha taktakte zuih dan leng kisin ngal ni. Toupa’n huai di'n simtute tengteng hon vualzawl chiat hen.
……………………………………….
©ReACH:GWM-3E/03
ReACH: Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulh pen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Sunday, 30 September 2018

Sunday Message | GINNA LOU IN ZAW

Billy Graham kiang ah Pastor khat in “Jona, Ngapi’n a valh chih pen zaw gintakhuai nasa zou hia?” chia a dot leh, Billy Graham in, “Bible in a gen ahihnakleh Jona in Ngapi a valh chileh leng ken zaw ka gingta ding” chih san hi. I niteng hinkhua a buaina leh khemna i tuah tampente ginlahna ziak ana hi naknak hi. Pathian thu, A thuchiamte ahi bang a muanngamna tuh ginna ahi. Huaiziak in, ginna tungtawn mah a Pathian pomtak hidia kisin ding ahi. Ginna lou in Pathian pahtaklam hihvual ahikei (Heb. 11:6).

Tulai i lak ua kineksiatna, diktatlouhna, kikhemna (fraud), leh tanghuaina chiteng (immoralities) a i kibualkhak nak uh, i ngaihtuah leh Pathian thuchiam muan zohlouhna ziak ahi. Jesu'n Peter kiang ah hong pai in, a chihlai in, Jesu kia en a, a pai sungteng tuipi tung ah a paithei hi. Himahleh, a kim a kiang tui kihawtte a et chiang in, tum di’n a kisa hi. Eite leng, Peter bangbang a Jesu kia i et gige khaklouh ziak in, bah in, khovel siatna lak ah i ke khanak uhi. Pathian’ pomtak hinkhua zang ding in ginna ah i omna hiam chih ei leh ei ki-en chian zel ni (2 Cor. 13:5).

I tup-le-ngimte Pathian’ pomtak hiding in kisinni. Pathian in tuichim in mihing tate ka gawt nawnkei ding, a chih nung inleng, mihing tate’n, tuichim apan kihumbitna ding gelna in Babel inn sang ana lam sawm uhi (Gen. 11:3-9). Huaibang thiltup pen Pathian muan zohlouhna ahih ban ah, amau min om det ding a deihna uh leh a kithupisak/ minthansak utna uh ahihman in (Gen. 11:4), Pathian in a tup-le-ngim uh a tangtungsak kei hi. Huainak sang in, buaina leh kikhenzakna tunte ahizaw uhi. Ei khristiante’n i tup-le-ngimte Pathian’ pomtak hithei ding in hanchiam ni. I septheih sunsunte kisaktheihna, midangte douna leh elna, ahihkeileh mahni angmasialna hinkhua ding a hihleh Pathian’ pomtak chinglou ding hi. Huaiziak in, Pathian deihlam leh lungtunna bang hihiam, chih i hinkhua ah zonpen in nei lehang, a pomtak hinkhua i zang thei ding hi. Simtute tuabang ding in kisa thak chiat ni.
________
©ReACH:GWM-3E/01
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulhpen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Sunday, 23 September 2018

Sunday Message | HUATNA/ MUHDAHNA APAN SINLAI

Ann Landers in “Huatna kichi acid bangbang ahi. A hatdan tuh a koihna thawl sesak thei in, a kibuakna peuhmah kaangsak hi” a chi hi. I laa uh khat in, muhdahna in khat in kha a chi zomah hi. Mihingte hiai huatna kichi toh piangkhawmlou kuamah om ding in a gintakhuai kei hi. Huan, huchibang a huatna lungtang a hong suakkhia tuh nou hon paai in, hon semkhesak naknak hi. Etsakna ding in, politics vai bang ah na mi deihpen na latsakkhak ziak in, hon deihpihlou kuahiam in hon haw thei uhi. Huan, khalam vai ah leng Jesu Khrist a ginna nga a, ginomna toh na zuih chiang in huat na loh khamoh kei ding hi.

I Laisiangthou ah Jesu Khrist nungzuihna ziak a huatna i tung ua hong tung ding ahi chih a chiang mahmah hi. Jesu’n tuh khelhna a hua a, khelhna tuh a hihna bang in a langsak hi (John 3:18-21). Huan, Jesu mahmah in John 15:18 ah hiai bang in a gen nawn hi: “Khovel in nou a hon huat leh, nou a hon huat ma in keimah hon haw khinta chih thei un.” Laisiangthou mah ah “Na melmate uh it unla, a hon hawte a hoihna ding uh hih un” (Luke 6:27) chih leng ana om zel hi. Huaiziak in, Laisiangthou ah huatna toh kisai in gingtute bang ziak a huat a om i hi uhiam chih leh, bang ahia i huat ding uh, chihte hon musak hi.

Gingtu khat na hihna ah, hiai bang dinmun in na omkhata hiam chih kivel mah dih: Jesu min a huat/ muhdah in na omkhata hiam? I khosakna uh hiai leitung hih gindan kibanglou tamtak omna ahi. Huan, sabiak kibang chiatchiat lak ah leng ginna nasep sepkhiat dan kibanglou hi. Huaiziak in, Jesu Khrist nungzui muanhuaite a ding in lamet hetlouh kal in kuahiam in hon sim et in, ana haw mahmah kha thei hi. Na Pathian thu awi dan “kon haw lua” hon chi a omleh kipahna in sim inla, amaute nakpitak in it thuk in. Khovel huat hihna in supna ding bangmah a hon tun kei ding a, himahleh Pathian lam ah na lawmman ding tamsem a hon khawlkhawmsak zaw ding hi.
____________________
©ReACH:GWM-3E/02
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulhpen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Saturday, 15 September 2018

Sunday Message | KA UT BANG IN KA SEM HI (I Did It My Way)

Timothy McVeigh in “kei ka hihleh, nna hoihloute’ toupa ka hi a; ka kha makaihpa leng ka hi” chi hi. Hiai ahihleh, a sih ding kuan a, a gen kammal ahi. Hiai mipa’n leitung a, a hinsung in a tangtawn mun ding ngaihtuah khalou ahihdan theihtheih mai hi.

Frank Sinatra lasak khat “I Did It My Way” (Ka ut bang in ka sem hi) a minthang mahmah hi. Himahleh, thukhen ni hong tun chiang in kadeihna, nadeihna leh midangte’ deihna bang hilou ding a, Pathian deihna bang in thu hong kikhen ding a, huai hunchiang in na ut bang nasep gah mu ding na hihman in, kisik a phatuam nawnkei ding. Lei khempeuh kipuang ding a, khuk khempeuh A mai ah khukdin ding ahihman in, kisiktheilai a i om hun in, khukdin in, i khelhnate ki puang zaw le maw!!!

“Ka ut bangin kasem hi, ka life kei a eive leh” chi'n i ki thupisak mahmah ahi maithei. Himahleh, Pathian in nang ut bangbang a gamta ding in A hon phalkei a, Aman thukhenna A bawl hun chia, Amah toh tangtawn a vaihawm ding in hon deih hi. Ei gingtu piangthaksa kichi samte'n i pianthakna bangchi bang in i zang a, noptak a zang i hi hiam! I lampi toh enthak mah ni, Amah kiang i tuntheihna ding in kong kawchik ah i pai a ngai hi. Jesu’n, Amah nungzui ding in hon chial a, “Kuapeuh in hon zuih a ut leh, amah kingaihsaklou in, a khros pua in hon zui hen” chi hi. Himahleh, lampi nuam hilou a, lampi khatkia tawn ding in hon hilh hi. Hiai leitung hauhna, nopsak ding kia lunggulh hilou a, lametna toh kal i suan gige poimoh hi.

I hinkhua a, a piang dektak, bawlthei dektak, vualzou dektak thiltampi i tuahkhak a om ding. Himahleh na sihnung chiang in huaibang thute omlou ding hi. Charles Spurgeon in “Meidil a om mitampite lak a vangam kaidektak tampi om di’n ka gingta hi; himahleh, hiai ‘dektakte’ pawl tangtawn mun ding mah uah omta uhi” chi hi. “It’s my life” i chi zatzat sek, ngaihtuah thak mah dih, second khat lel le samkik theilou i hihdan phawkthak in, “I Did It My Way” hinawnlou in, “Toupa nang deih bang hizawta hen” chithei chiat di’n Toupa’n simtute hon vualzawl hen.
____________________
©ReACH:GWM-3E/01
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulhpen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Sunday, 9 September 2018

Sunday Message | TU HUN A POIMOH: EVANGELISM

Hotdamna tanchinhoih hih mahni a dinkhawlsak ding hilou a piaksawn ding ahi. St. Paul in hiai tanchinhoih tuh sihngam in a kalsuanpih hi. Aman huchibang a kalsuan ding in “Khrist itna in hon sawl teitei ahi” (2 Kor. 5:14a) a chi hi. Hiai nna sepsuahna tuh gingtute a ding a Thupiak Thupi (Mat. 28:18-20) zuihna leh a thupetu muanngamna nasep ahi.

Kum tamlou paisa in Lamka khopi ah leng Evangelism toh kisai a kisinsakna khat a hong om kha zual hi. Huai ahihleh Prayer Evangelism Trio (PET) a kichi hi. Mi thum pawlkhat a kibawl in, thumkawm in khamangthang mite kiang a tanchinhoih gen ding a kisinsakna ahi. Hiai kisinsakna dungzui in, mawltak a Khrist hon itna thu ginglou mite’n a sangsiam ding ua piakkhiat ding, chih ahi. Ban ah, saptuam sung ah khanlohna thupitak hong om dungzui in, hiai nna sepsuahna Pastor, Evangelist leh Elder-te kia a ding hilou ahihdan musuah in tuni chiang in khamangthang mite tundingna nna semtu tam mahmahta hi.

Huchibang a khanna nasatak muhtheih a omlai in, i innsung, khotang, pawlpi a chidam hiam chih dotna dawng ding hi le hang bang i pe ding ua? Dam bang a om, himahleh damzoulou ding khop a siatna kidiah kikeih ahizaw hiam, chih ngaihtuah tham ching mahmah hi.

I tenna India in leng mimal zalenna ngai poimoh semsem a bang hi. A hoihna om mahleh, thilsiam paizia toh hong kikalh om chiang in a dahhuai mahmah a, Pathian’ thilsiam nelhsiahna hong bang hi. September 06, 2018 in Supreme Court in Section 377 IPC lakhia in, neih kibangte kipolhna phalsakta hi. Hiai in gingtu lem tampi hon sukha ngeingei ding hi. Sodom leh Gomorrah mite tung a Pathian a thangpaihna mahmah hiai bang chindan a neihziak uh ahi (Gen. 19). Tuabang hi ding a Dan in eite leng hon phalsak ahihman in panlakna ding a om hi. A za nailou mite lak a tanchinhoih zaksakna a poimoh mahmah bang in, gingtu lem tamtak i lak a omte nelhsiah vual ahikei uhi. Huaiziak in, tu hun a poimoh tuh amaute kiang ah Evangelism nasatak a bawl ding ahi. 
___________________
©ReACH:GWM-3E/02
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulhpen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Saturday, 1 September 2018

Sunday Message | JESU KHRIST SINSAKPA DIK (Jesus Christ - The True Teacher)

"Huai mi tuh zan in Jesu kiang ah a hong a, a kiang ah, Rabbi, Pathian a kipan a hong pai sinsakpa na hi chih ka thei uhi. Pathian ompihna tellou in hiai thillamdang na hihte kuama'n ahihthei kei ding uh" a chi hi." — Johan 3:2 

31st August ni a "Tribal Unity Day Chibai" chih ka Facebook wall a ka post leh khat in "A ki-unty zou mahmah puoi" chi'n hon comment zat hi. Ni tamlou paita a tangvalnou felmel mahmah khat in Delhi khopi a mahni a hinna ana kilak thu in ka lung hon phawng mahmah a huai in "Siamtu'n Hoih Hun Tawk Hon Sa Hiveh Aw" chih thupi zang in Sunday Message hon gelhsak hial hi. Tutung in leng Inland Hills Church a Pastor sem lel Pastor Andrew Stoecklein in a hinna ana kilak thu in naktak in hon lungphawng sak nawn hi. Bangteng hileh 5th September "Teacher's Day" kuapeuh in "Sinsaktute pahtawina ni" chi a kituaktak a i loptheih ding uh ka lam-en.

Siamsinna innte ah sinsaktu omkei mawkleh huai siamsinna inn in omzia a neikei ding. Hiai in sinsaktute manphat dan a langchiangsak mahmah hi. Huchimahbang in Jesu Khrist nungzui a Khristian kichi eite'n leng i hinkhua kong bangkim a hon sinsaktu Jesu Khrist i nungngatsan a, amah tellou a hinkhua i zat chiang in i Khristian hinkhua in omzia neilou suak hi. Bangziak a Teacher's Day lawm zel i hi ua? chi'n kidong lehang "Gim-le-tawl khoksa lou a siamsinte adia sinsaktute a kipiakzohna uh thupi lua huaiziak a amaute pahtawina a kilawm ahi" chih i dawnna uh ahi ngei ding hi. A dikmah e. Tuni'n hiai behlapna ding in "Thumanna kichi pahtawina thupipen ahi chih siamsinte'n i mangngilh hetlouh ding uh" i chi utlai hi. Hiai in i Khristian hinkhua ah JESU KHRIST SINSAKPA DIK thumanna hon gahsuah ngeingei ding uhi.

Mahni hinna kilak "Suicide" i chih un Pastor hial a hon phak chiang in lungphawnghuai lou theilou hi. "Amaute ka mohsak kei himahleh eite'n leng amaute thuak bang thuak hilehang bangchi'n i hinkhua ah thupukna i la ding ua chih tuhun a i chet uh poimoh mahmah hi" chi'n ka na gen sek. "Depression is a sickness, just like cancer so lets not judge them. It's very sad indeed" chi'n Htn. Chiinsuanching in ana gen a dik mahmah hi. Huai natna hihdamna ding a panlak tuh ei mohpuak ahi.

"Tribal Unity Day" chi a mi'n puang a, a tangkoupihpih lai ua "A ki-unty zou mahmah puoi" i chihlaisiah unity lou ding mah ihi uh. Salphate sisan ziak a kipumkhatna a haksat luat aleh Jesu Khrist sisan tungtawn a kipumkhat ding Khristiante kihilou hiam? chih dotna i kidot uh hun mahmahta hi. Ahihkeileh houh mahni a hoih huntawk kisa a mi dangte hinkhua ana bukkak nilouh i hi uh hia?

"Mi'n Khrist a naih semsem chiang in Khrist sianthouna in amau a om sianthoulouhna mu chian sak semsem a, mi dang judge (teh/buk) na ding mun neilou uhi. Hiai khamite omdan ana himawk ve aw...."  — Htn. Rith Tawmbing

Toupa’n Jesu Khrist sinsakpa dik hon sinsak thute zui a theisiam sem ding in hon vualzawl hen. Amen. 
______________________
©ReACH:GWM-3E/03
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulh pen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Saturday, 25 August 2018

Sunday Message | HUNTA HILOU MAW!

Pathian thu i gam uah hong lutna kum 108 bang chingta hi. Tu hun akipan kum 108 paisa leh a mailam thute gelhthoh a kepbit a om tawm mahmah ding hi. Huaiziak in, pi-le-pute’n chindan ana neihkhakte uh tamtak khangthakte’n i phawklouh uh om ding in ka gingta hi. A hoihlouhna tan leng a om ding a, a hoihzawkna leng om veve ding in ka suangtuah mawk hi. Ahihhang in, galmuanna nam leh gamsung a om hih mansuah hiaihiai i hi di uah aw! chih a vangkim in hon ngaihtuahsak hi. Tu hun akipan kum 3 sunglel enkik le hang leng gentham buaina tampi a om hi. Huaite sutsawm i hikei uh. Himahleh, huaite phawk a “Hunta Hilou Maw!” chihsawm i hizaw hi.

Telemachus kichi gamdai a khosa, sakhua a ding a mi kipumpiak mahmah, khat a om ahi. Mi hangsan leh thilhoih deih mi ahi. Nidang in Gladiator-te’n etnop kimawlna in mipi muh ding in kisual ua, khat-le-khat ki thattuah zelzul sek uhi. Hiai thilchin hoihloutak beisakna ding a bulpantu ahi. Aman, huchibang a sih tanpha a kisual mite kisual laitak in, hiai bang kisualna tawpsan un chi in va tawmlut hi. A ennuam mipi thangpaite’n suang in a denglum uhi. Kumpipa Honorius in hiai mihangsan Telemachus ziak in hichibang sih tanpha a kisualna a beisakta hi. Aman tuh "A hunta, tawpsanta un" chi in, a thilhih uh khamtang ding in a tawmlut ngam hi. Telemachus bang a si ding a kihasuan i hikei uh. Himahleh amah bang a mi hangsan i om uhia?

Eite’ khang ah leng, gingtu i kichih hang un tawpsan ding tampi om hilou maw! Kum sawtsim paisa a Rev. Dr. Pumzathang Tombing in, ei Zomite sikkhop buaina 3Z a chihte (Zuau, Zu, Zahmoh) bang tawpsan ding sang in uang deuhdeuh hilou maw. Zuau genna vanzat lah pung hat deuhdeuh maita. Tuma deuh a SMS, Facebook chihte tulai WhatsApp in khekkheta. Police-te’n Zu a mat tam semsem uleh Zu duh pung hulhul mah bang. Nidang a pasalte thilchin i sak lai ua, numei natawm in singpi dawn a dawn theita. Zahmoh thil lah kimawlna bangmai hita. Hiai bangte tawpsan hun mahmahta hilou hiam? Huan, a dang leng tampi omte lak ah kithahna (suicide & murder) mahmah leng gingtute’n ngaihtuahkik thak ni uh. Pathian batpih a siam a om mihingte hinna natawm it zoulou ding a bang kha in hon bumhai hita ahia? Gam-le-nam itte’ lah semkhawm theilou, khamangthang itte’ lah semkhawm thei tuanlou. Hiaite khawng mah khotang buaina tuntu hong suak himailou hiam?

“Ka minpu ka mite kingai neu a, a thum ua, hon zon ua, a om dan giloute uh a lehngatsan uleh, van akipan in ka na ngaikhe ding a, a khelhna uh ka ngaidam ding a, a gam uh ka dam sak ding hi” (2 Chro. 7:14) chi Pathian ahi chih phawk in, i innsung/ khotang/ gam/ saptuam sung ah i omdan giloute uh tawpsan hun mahmahta ahi.
_____________________
©ReACH:GWM-3E/02
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulh pen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Saturday, 18 August 2018

Sunday Message | NA KIANG AH OM GIGE

...bangchikmah in k’on donlou kei ding a, paileng ka hon paisankei hial ding.”
– Heb. 13:5

Na hinkhua ah bangchi bang haksatna hong tung a: Na itpen ziak in maw? Sum-leh-pai, neih-leh-lam ziak in maw? Vangsiatna tawpkhawk tuak kha na kisa maithei ahi. Pathian in hon taisanta leng na chi ahi maithei! Suk damtheih nawnlouh di gentheihna tuak na kisa le ahi maithei! Ahihkeileh, vangsia na kisak luatman in Pathian a omkei na chi kha maithei!

Himahleh, Toupa’n hon taisan kei. Haksatna genvuallouh na tuah hun in leng PATHIAN tuh na kiang ah a om gige hi. Omlou bang na theih hun in, leh om ahi chih na lametlouh hun inle na kiang ah a om hi. Aman hon taisan ngeilou ding ahi chi’n thu hon chiamkhinta hi. Pathian in na gingtak khel a hon it ahi. Haksatna hon tuahsak man in hon itlou ahikei a, thuaktheihna na neihna ding a hon sinsakna ahizaw khamoh kei ding hi. Huaiziak in, thum gige inla, panpihtu sam in.  Sam gelhtu in “Pathian tuh i kihumbitna leh i hatna, mangbat lai a, huh pahpah pa nai gige ahi” a chi hi.

Pathian ma ah kibu in, i khelhnate uh selmang i sawm khanak uh. Himahleh, Aman hon mu gige hi. A huat ding thilhihte tawpsan ni. Pathian in hon mu a, hon ching gige ahihdan Sam gelhtu’n hiai bang in chi hi: “TOUPA tuh hon chingpa ahi a; ka tasam kei ding hi: Aman loupa hing nou mitmet mun ah hon khualsak zel a: khawlna tui gei peuh ah, a hon pi zel hi.” 

Toupa’n i haksatna hon thuakpih leh midiktatte lam en gige ahihdan i mu hi. Huaiziak in, Pathian in hon panpih ding ahi chih i muang gige ding uh.

I lungtang tengteng ama’ tung a ngak ding ahi. Sam 34:17 ah: “Mi diktatte a kikou ua, huan Toupa’n A za a, a mangbatna tengteng uah A hon kheta hi” a chi hi. Toupa tung ah lungsim tengteng sung bua in amah sam le, Aman hon dawng di a mangbatna a pat hon hut khe ding hi. Isai 43: 2 ah: “Tuite na ngah tan lai un leng na kiang uah ka om ding a; luite na ngah tan lai un leng a hon tum kei ding hi: mei a na pai tan lai un leng a hon hul kei ding a; meikuang in leng a hon liau kei ding hi.”

Haksatna leh vangsiatna i tuah hun a le Pathian in hon taisanlou ahih dan i muthei hi. Pathian panpihtu na kiang a om gige ahi chih thei a, amah muang ngam ding in i kichial uhi.
............……………………………
©ReACH:GWM-3E/01
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulhpen in nei hi. https://reachgwm.blogspot.com/

Sunday, 12 August 2018

Sunday Message | SIAMTU'N HOIH HUNTAWK HON SA HIVEH AW

“Huan, Pathian in, i kibatpih in, ei mahmah bang in, mi i bawl dia, amau tuipi a ngasate tung ah, tung a leng vasate tung ah, gamsate tung ah, leitung tengteng tung ah thu i neisak ding, a chi a.”
- Genesis 1:26

Dotna: “Nang kua hon bawl na hia?”
Dawnna: “Kei Pathian hon bawl ka hi.”

Sunday school, beginner pawl i zillai ua hiai thute sin a i kikou zuazua uh, tu hun a tamtakte'n mangngilh i hita ding uam chih ding khop in Pathian thilsiam thupipen eimah hinna nangawn kilak kichi hong kithang mahmah mawk hi. Khristian sahkhua zuiloute lak ah a tun chiang in a sahkhua kisinsak dan uh va theisaulou i hihman in puaksiam dan om deuh hi'n ka thei. Himahleh, khotheih luat ma nangawn a hon siamtu Pathian ahi chih sinsak a omte lak a, a hong tun chiang in lungtang tawng hon dawt vilvel khat om hi. 

Mahni kithahna toh kisai biakinn kia hilou a siamsinna innte banah social media tanpha zang a, a hoihlouh dan kisinsak ding chi in ‘workshop, panel discussion leh seminar’ chihte sai zeuhzeuh in omta hi. Ka na ngaikhe zel a, hiai ziak le hithei, huai ziak le ahi, huai le himaithei eimahve chi’n a ziak ding tamtak gen in a om. Hoih in a dik thei mahmah mai hi. Mahni hinna hial kilak ding a thutanna mulkinhuaitak lak tuh hinkhua masawn ngam nawn mahmah louh ziak ahi ding. Huaite tuh – lungkhamnate ziak, kingaihsiatnate ziak, hihkhial kisaknate ziak, lawm ngaihte ziak, innkuante ziak, lawmte ziak, hoihlou kisaknate ziak, zawn ziak chihte leh a dang tampi a om genseng kei hang. Hiai hun chiang in bang dia hiai khovel a mimbang piang se ka hiam? chih dotna in lungsim hong luahdim a, a dawnna tuh piansan himhim ka neikei chih ahihchiang in mahni hinna kilak dia thutanna lak tuh hong tangtung nak hidi’n gintakna ka nei. Ahihleh piansan himhim hiai khovel a neilou mah i hi ding uam? Hilou, neitham e. Bangteng hon tung zong Pathian lemgel dungzui a hiai khovel a piakkhia i hi uh. 

Tangthu khat ah: Khebai tangval khat in nungak khat ngai a, huai nungak in ngaithei mahmah lou hi. Huai khebai pa tuh lem gelhsiam mahmah ahi a, ni khat a lemgelh nalhtak tawi in a ngaih mahmah nungaknu kiang ah a vapia hi. Huchi a huai nungak in a lemgelh hon ettak in, “Ka pian ma in Pathian toh khebai sa in ka kimutuah ua, huai hun ah ama’n ka hihna bangbang a hoih penpen in hon pomsak hi. Ka hihna bangbang ah a lungkim mahmah a, huchi'n hiai khovel ah k’ong piangta. Kei hon ittu ding tuh ka hihna bangbang a hong pom mi hon siamtu Pathian mah in hon pe ding ahi” chih kigelh a mu hi. Hiai in a lungsim a zou mahmah a, huai tangval a hihna bangbang a pom in a itna a sansakta hi. 

Awle simtu deihtakte aw, tuni’n na hinkhua na kisit mahmah hun in huai khebai tangval pa thugelh nang gelhdan in ngaihtuah inla huai nungak tuh nangmah ngaihtuahna dan in koih le chin na hinkhua ah bangteng hong tung mahleh Pathian in hoih hun tawk hon sak ziak a hiai khovel a piang dia hon bawl ahi chih na chian semsem ding. 

“Ka lim kibawl kim nailou tuh na mit in a mu a, na laibu ah ka hiangte tengteng gelhvek ahi, a ni sim a bawl in a om zel a, khat leng a om nailouh lai in. Pathian aw, na ngaihtuahnate kei a di'n manpha hina tel e! a gawmkhawmna thupi hina tel e! Sim dek mahleng, a tamdan tuh piaunel sang in a tamzaw ding: ka khanloh a leh, na kiang ah ka om nilouh naknak ahi.” – Sam 139:14-16
……………………………………….
©ReACH:GWM-3E/03
ReACH: Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulh pen in nei hi.

Sunday, 5 August 2018

Sunday Message | NANG LE NA HUCHI TAWK VOI

Mahni hihna selmang tum in, midangte i kawk kha nak uhi. Mi thilhoih sepkhiatte phat leh tawisang sawmlou in, kampau khelh tang leh huaithu pansan a nenniam tupna nei tam mahmah hi. Ki imim mah le hang, thubuai khenkhat, tunai bang ah ADC Chairman tungtang bang, maban a Salphate Monument honna hong om ding thu ah, bandh leh strike om hun chiang in, leh a dangdang. I thukupte ua kipan i hihna uh bangtan hiam kilangkhe sek hi. Huan, kuahiam in na huchi, chi a i hoihlouhna hon kawkkha chiang in, thangpaihna hong soukhia in, “nang le na huchi tawk voi” chi in i leh housiat thuk sek uhi. Gingtute hihdan ding mah ahi diam?

BYF/LSD Khawmpi 2017 thugentu in, “Pathian i thuneihsakna uh neu law deuh ahi diam!” a chih vangvang mai tuh nang leh kei a ding a kingaihtuahna tham ching mahmah ahi. Ngaihdamna toh kisai in Jesu’n Matthew 18:22 ah: “Sagih vei mun sawmsagih tan ngaihdam ding ahi” a chi hi. I kingaihdam theihlouh khiat dan ulah simlei om sung daih ding a bang hi. Kingaihdamna lungput mansuah hiaihiai leng i bang uhi. John 13:1-20 bang a kimu ahihleh sikha in a hih ngeina bang in, Jesu’n a nungzuite khe kingainiamtak in silsak hi. Eite kingaihniamna in chiangtan nei baihlua ahi diam! Sut leng a dang leng tampi a om lai ahi – migitna, nunnemna, lemna, thuaktheihna, hoihna, muanhuaina, kidektheihna leh a dangdang a i taksapna uh.

Pathian in i hihna uh bangbang a hon thuk hi zenzen leh a damlai ding kuamah i omkei uhi (Cf. Rom. 6:23). Himahleh, ngaihdamna hau, heh ze-ol, lainatna a dim Pathian eite'n nei i hihman un kipahthu i gen uh ahi. Nang le na huchi tawk voi chi a kikawktuah mailou in, Pathian’ itna leh hehpihna thute kalsuanpih leh hilhsawntu ding hizaw i hi uh chih phawk chiat ni.
__________________
©ReACH:GWM-3E/02
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulhpen in nei hi.

Saturday, 28 July 2018

Sunday Message | KICHAR-REM (COMPROMISE)


Sawltak Paul in Timothy kiangah, “Zu tam loulou dawnzel in a chi vele!” Bang dia Pathian thu-awi leh zu dawn kituaklou ding e? chi zaihzaih mai dante kha kihi inchin.

Laisiangthou sung a thu omte khawng deihkaih a, ei lemtang dandan le hiphetlou, ei utna adia lemtangthei didan a hei lamdang sawm, mahni tuidan leh lemgeldan a Laisiangthou i leh khiakkhiak na lam ua Toupa saptuam hiai zah zouzai khawvel a ana om ahi de aw! Abang-abang hitaleh leng, mi kua hiam in thil hon hihsak ding in a kisa a; nang leng huai hon thilhihsak dek toh kisai na deihdan amah kiang ah na gen hi. Huchi in, a hon hihsak tak in amah hoihsak bangbang in hon hihsak maita a, na lung a kim hia?

Saptuam dangte’n, lawmte’n le huchia hih uh, midang hih dan buaipih luat sang in, Bible in bang gen chihpen sut/ ngaihtuah zok di omtak! Pathian thu ei kicheina ding, i ut dandan a kichar-rem (compromise) theih nak hihlouh lua ahi. “Toupa laudansiam a, a lampi tawnte'n nuam a sa uh” chih hi a, Toupa lau dan a kibawl tawm siam a, Toupa’ lampi omsa ama’ a dia lemtang ding a genlem kawm a zuisiamte Pathian pahtak ahi uh, chih hi hetlou hi. 

Mikhat kisil thadah lua, “Toupa na ut leh non hihsiangthou thei hi” (Matthai) chih bang hoihtak a thei, bang lam gen ahia chih le ngaihtuah sese lou. Zingthoh peih mahmah lou, ihmut hai mahmah khat get in lah, “Toupa’n a itte ihmut a pe nak” chih pansan a nei deuhreng. Pathian it/ deihsak taktak in a thu a zui zaw taktak diam!

Pathian’ thu awi kichih kawmkawm a Pathian thu puahthak pawlte; Jesu thugente khawng mahni noptuam zawkna ding leh mahni omdan toh char-rem sukte khawng ihi maimah kei ding uh! Yoga damtheihna leh taksa a dia hoih chi, gingtute a dia poimoh hileh Bible a ana kigen kha di hive aw! Pathian tuh ‘Kha’ ahi a, a bia mi in Kha leh thutak in a be ding ahi. Khalam hinkhua paidan ding, salam hinna i control sak khak chiangin Toupa lampi zui a pailai lamkhang sik kha suk kihi zel ahi. 

Sawltak Paul in Korinth saptuamte kiang a, thu tampi ana genna lakah hiai leng a gen kha hi: “Kou hon thugen pen leitung mipil vaihawmte thugen dan bang ahikei, amau gente bel sapum nuntakna toh kisai ahi a; kou hon gen bel Kha ahi; i Pa Pathian in i kha pumpi nuntakzia ding a, a deih thute ahi” ana chi hi. I Khalam hinna adia i sep ding khatpeuh i salam tha-awlna dia lemtang zonna leh huai adia i zat leh Toupa lungkimna ana hi deklou ding ahi.
............……………………………
©ReACH:GWM-3E/01
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulhpen in nei hi. (https://reachgwm.blogspot.com/)


Sunday, 22 July 2018

Sunday Message | T E A M K I B A N G

FIFA saina in Russia ah Football World Cup kal paisa Nipini in zoh in om hi. Final kimawlna ah France in Croatia zou in khovel pumpi a Football Team siampen hihna a ngah uhi. Huchibang a lohchinna a tantheihna ding ua poimoh mahmah Team sung mite kituahna (combination) ahi. Tutung World Cup ah gup leh guplouh thu hilou in France sang a pangkhawm siamzaw uh chih ding team dang om un ka mukei hi.

Tuma in whatsapp group khenkhat ah Lamka khopi lai ah lamsiam khat lamna hong kikhah hi. Huainung sawtlou in, del zen a lasiam khat lasakna a hong kikhah nawn hi. Lasatu in: “Nu aw naupang neu ka hihlai in….” chih laa awi ngengelh maimah hi. Lasatu ka muh in hehpihhuai ka sa mahmah mai hi. A lasak in a Nu selphou sakna lampang sangin, innkuan tampite pukna leh mimal tamtak siatna Nupa kal a kisiatna ahimai diam! chih hon ngaihtuah sak hi. Huaiziakin, Team Kibang chih Nupa hite genna a ka hon zat ahi.  

Nupa kichi tuh mimal nih pumkhat hi ding a kigawmna ahihman in, a omkhawm theihna ding un kitheihsiamtuah a poimoh mahmah hi. Team Kibang hita ahihman un, pawlam akipan amaute langpang peuhmah a sualkhawm ding uh poimoh hi. Ephesa 4:25ff i etleh Nupa hinkhua a dia poimoh mahmah bangzah hiam Paul in ana taklang hi. Huaite ahihleh: 
a) Thutak gen ding, zuau thugen tawpsan ding ahi.
b) Hehna neih chianga, sumkuang chiangpeh maimah louh ding, ni tumsaklouh ding ahi.
c) Gilou adia kong hon saklouh ding ahi.
d) Thilhoih hih kituh zawk ding ahi.
e) Kampau thuzoh ding, mi gensiat tawpsan ding ahi.
f) Khat-le-khat kilamtouh ding ahi.
g) Kha Siangthou sungluahna tang dinga kihih siangthou ding ahi.
h) Khrist bang a dohzou, lungnem, ngaihdamna hau hih ding ahi.

Team Kibang a om hinapi, i lang lamte huhtu a i pan ngeingei leh vuallel leh lohsam ding sa i hi uhi. Thamlou in, huai vuallelhna in eitan kia hilou in, ei akipan khang omte tanpha adia lohsapna suak thei ahihman in pankhawm siam Nupa hi dingin i ki deihsak mahmah uhi.
____________________
©ReACH:GWM-3E/02
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulh pen in nei hi.

Sunday, 15 July 2018

Sunday Message | ITNA: KHAGAH THUPIPEN LEH NGAIHDAMNA ZUNGPI

"Ki-ittuahna loungal, kuamah bangmah ba kei un; amau mihinpih it pa'n dan a zuikimta ngal a. Hiaite, angkawm ke'n, tualthat ke'n, gu ke'n, eng ke'n chih leh, thupiak dang om na lai himhimte, nangmah na ki-it bangin na innvengte na it ding hi, chih in a khaikhawmvek ngal a." - Rom. 13:8-9

Mehman ding, ahihkeileh zat ding neihlouh ziak a kuahiam sum va leitawi chihte genkha thou mahleh, hiai Laisiangthou in a gen uttak hi dia theihtheih tuh - leibat i dikkik mah bang a, i mihinpihte tung a itna i piakkik ding, i latsak ding, chih ahi. Leibat kichi himhim piakkik ahi. Huaimah bangin, itna kichi leibat dan in ngai lehang i kipekik ngei ding uhi. 

ITNA I CHIH KHA GAH THUPIPEN AHI
"Kha gah ahihleh, itna, kipahna, lemna, thuaktheihna, migitna, hoihna, muanhuaina, nunnemna, kidektheihna khawng ahizaw uh; huchibang kalh lam in dan thu piak himhim a om kei hi." - Gal. 5:22-23

Hiai Bible tang in mi kuahiam Jesu Khrist tungtawn a hotdamna a neih chiang in, huai mi tuh Kha Siangthou in a sungluah a; huchi'n, thil tampite lak ah ITNA a hong gahsuah masapen chih hon musak hi.

Kuahiam in i tung a thilhoih hon hihsakte ziakin i kipak a, kipahna i langsak sek uhi. Huan, kuahiam i tung a, a hong khelh chiang in i heh mahmah a, phuba lak ngeingei i ut sek uhi. Ei gingtute adi'n, hiai hun tuh, hotdamna ziak a kha gah i tan uh itna, ahihna bangtak a latsakna hun ahi. Huaiziak in i hotdamna ah gah i suang na uh hiam chih kivel ni.

ITNA KIA IN NGAIHDAMNA HON TUN HI
"Kuapeuh in kua tung ah leng thubuai nei bang hile-uh chin, kithuakzou chiat in, kingaidam tuah unla, Toupa'n a hon ngaihdamtak bang in, kingaidam sam un. Huan, huai tengteng tung ah leng itna kisilhthuah un; huai in thil bangkim kituaktak in a gakkhawm hi." – Kol. 3:14

Hiai akipan in khat-le-khat i thil hihkhelhte uapan kingaidam tuah dinga Toupa’n hon deih ahihdan a muhtheih hi. Huai ngaihdamna tuh eimah a suak hilou a, i Toupa Jesu Khrist ngaihdamna akipan suak hizaw hi. Ama'n a hon ngaihdamtak bang in, ei leng kingaidam tuah chiat ni. Itna ziak a ngaihdam na hi a, itna ziak mah in ngaidam in. Itna thupi dan i Toupa Jesu tungtawn a na muh langsak inla, huai itna ziak mah in na mihinpihte toh kilem in.

Toupa’n hon vualzawl hen.
___________________
©ReACH:GWM-3E/03
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulh pen in nei hi.

Sunday, 8 July 2018

Sunday Message | BIRTHDAY BANGCHI'N NA ZAT SAWM NAWN A?

Kumteng a July kha a, ka pian champha zang thei zel dia vualzawlna ka tang man in Pathian min ka phat masa ahi. Kei Birthday zatdan gen sawm hizaw lou in, i zat dan bangchi i sa hiam en khawm le uthuai ka sa hi.

Tate' kap, khasiat leh hatsatthuak di, Nu leh Pate'n chikmah in hon phal kei uhi. Himahleh amaute kipahni pen zaw i pian khiatni a i kahpen amau ading in vualzawlna thupitak ana ngahni uh ahi. I hon khanglian a, i birthday ahon tung chiang in nu leh pate lungngaih ni ahihkhak ding kingaihtuah huai mahmah hi. Kumpi Herod in a birthday a zat khelh ziak in, Baptispa Johan ngongtan in om hi. ( Matt. 14:6-10). Numei khat in “Ka tangvalpa Birthday present in ka siangthouna ka na pia kha hi” chi hi. Tuni'n unau kingaihtuah ni, Birthday bangchi bang a zat zel na sawm a?

Na pianni a na nu leh pa kipahna, na pianni ahong tung chiang a, nu leh pate lungkhamna kia hilou na damsung a na mangilh theihlouh di na hih khak ding kivel thak mahmah kul hi. Bangchi bang in na Birthday zat touh na sawm a? Hun paisate a na zat dan enthak mah dih le, lawm leh vual toh Zu le Sa toh nuamtak a zang, ahihkeileh na Nu leh Pate’n vualzawlna hon piak hun in na zang hia? Birthday na zat mun deuhdeuh leh na sih hun di toh kinaih deuhdeuh na hi. Pathian in a mawk a hon piangsak ahikei, deihna leh Amah pahtawi ding a hon siam ahihlai in, zu leh sa toh nopbawlna khong maimai a i zat khak ding lauhhuai hi.

Khovel hon changkhang mahmahta, tuailai lak a Birthday lop i pi bawl mahmah uh, ei muhsuah sa leng hilou, nu leh pate kiang a sum ngen a lawmte treat gawp zak in Birthday kham zak, nu leh pate kiang a i Birthday hun a kipahthu gentuak tamlua eive maw. Na Birthday na zat zelna di a, hon suangtu leh Pathian thupina dia zang a, nu leh pate lam etna tan i tun zohlouh zong in, amaute sukhasetu hilou ding in, simtute i hun zatdan kivel thak ni.

Marka:14:21 Huai mihing zaw piang kei leh amah a di'n a hoih zaw ding, a chi a.
____________________
©ReACH:GWM-3E/01
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulh pen in nei hi.

Sunday, 1 July 2018

Sunday Message | KEI KUA KA HIA?

Tulai in Russia ah World Cup kimawlna pailel hi. Huai ah, football a kigen nakleh awmsa phoh linlen kawma KEI KUA KA HIA? chithei ding khop a thupi, banah tulel a World Champion hihna lenlel, Germany in group stage palkai zoulou uhi. Huan, World Cup khangthu adia group stage a palsuah zohlouh uh khat veina hizomah lai hi. Khovel hih lam chiteng ah, a kikhek moh omlou chihtheih khop in muhtheih leh zaktheih ding tanchin tamtak omta hi.

2 Chronicles 26 na ah Judah kumpi laka thupi leh lohching mahmah a kilang Uzziah tanchin a kimu hi. Kum 16 lel ahih in Judah kumpi tutphah luah hi. Aman thuhilhtu hoihtak, “Pathian kilakna theisiam Zechariah” (v.5), a nei hi. Aman, “Pathian zong ding in” a thuhilh hi. Uzziah in Pathian a zon sung tengin lohchinna a tang hi. “Himahleh, a hong hat nung in a lungsim a hong sang a, hoihlou hial in thil a hih a, Toupa Pathian tung ah thil a hihkhial a; gimlim maitam a gimlim hal ding in Toupa biakin ah a lut hi” (v.16). Uzziah in tuh hihhoih leh hihdik mahmah a kisak lai in, a langtang in Siampute mai ah a tal phak hi. Hiai a Uzziah hihkhelh tuh Kumpi himahleh Siampu nasep a sepsawm ziak in a tung ah Pathian’ thangpaihna tung hi.

Tulai in, KEI KUA KA HIA? chi a, kithupisakna ding haulua hileh kilawm i society uah tam hi. Mihing muhna a lamzang leh hihpeuh a lohching bang a i kilat lai un, kumpi Uzziah bang a Pathian’ mitnauta sukha hih ding a lauhuai mahmah. Huan, Pathian in mohpuakna hon piak pellam lunggulhna leng pung hulhul a bang maw! Pawlpi khat in a sep ding leh seplouh ding gamgi a nei ahi. Huchimah bang in, mimal in leng i mohpuakna zil in sep ding leh seplouh ding a om ahi.

I gam/ nam sung siatna kuahiam - khamtheih saltangte, naupang thumanglou, chihte khawng i ngohngoh lai un, mihoih leh thupi mahmah, hihlouh ding hihhih mite ziak leng hikhamoh lou ding ahi. Ei ngaih a hihhoih leh lohching mahmah i kisak lai un, i pukna ding semkha hih ding chih kiveng ni. Tuni’n Pathian mai ah “kei kua ka hia?” chiin i hihna chiat uh kivelthak ni. I hihlouhna nna sem dingin kal suan nawnkei ni. 
____________________
©ReACH:GWM-3E/02
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulh pen in nei hi.

Sunday, 24 June 2018

Sunday Message | MITEN KUA HI’N A HON THEI UA?

“Ka tanchin min hon gelh hile uh bang chi’n hon gelhsak di ua?” chi’n ka lawmpa’n khatvei a thugenna ah hon genkha hi. Kei ka om hoihnak leh mite’n a utut uh genle uhle bang a poi a, kana chih hun a om sek. Himahleh, i omdan, i kampaute a hehpihna, itna bangzah a tel a! “Na kampau suak uh tuh, chi soh, hehpihna hi gige hen” (Kol. 4:6).

I hondampa Jesu Khrist mikhialte hondam dinga van thupina leh nopnate nusia a, haksatna chiteng leh khros a sihna tanpha thuak dinga leitung a, a hong pailai in mite’n amah kua hi in a thei uh chih toh kisai nungzuite’ kiang ah ana dong hi. Jesu Khrist hihna diktak mite’n ana theikei mahle uh, a nasep leh omdante apan in misia leh hoihlou dingin ana koihkei himhim uhi. A omdan kilawm leh a hinkhaw zatdante ziakin Baptispa Johan bang, Eliza bang, ahihkei leh Jawlnei kua hiam khat bek hi dingin ana gingta uhi. Jesu Khrist tuh Pathian hing’ tapa ahihlam theikei mahle uh midik leh tang hi in mite’n ana thei uhi. I deihpen tak leh gen utpen bel Jesu tuh mite’n a omdan leh gamtat dante apan in midik leh tang hi in a thei uh chih ahi.

A nung i zuih uh Jesu Khrist, mite’n mihoih leh tang a, a theih bang un amah nungzuite leng dik leh tang in a hon thei na ding uam? Simon Peter in Jesu kitheihmoh bawl sawm mahleh, a kampau mai in leng ginglou mite’n Jesu nungzuite laka khat hi’n a thei veve uhi. Nungzuite tuh vak toh tehkhin in i om uhi. “Khovel vakna i hi uhi” (Mat. 5:14-16). I hihna kembit in i vak tangsak lehang mite’n Jesu Khrist a theih bang un, eite leng nungzui diktak i hihlam hon thei ding uhi. I vak tungtawn in i Pa uh kua hi a, eite kuate hi ihi uhiam chih a hon thei ding uhi.

Laaphuaktu Dr. Ramdinthara Sailo in
“Nangdi’n hunhoih zangin, 
Hunteng zangmah leng zong, 
Hinna ka neilou mang nasem dingin,
Ka omdan hon sim ua, muh ding a omkei hi” a na chi hi.

Mite’n a hon sim chiang un kua hi in hon sim ding ua? I omdan leh i thilhihte apan in i hihna uh a hon simkhethei na ding uam? chih kingaihtuah thak ni. I hondampa Jesu ngei a omdan apan a mi’n jawlnei kua hiam bek hi dinga, a sim khiak bang un, tunia, a nungzuite le’ng kuahiam khat bek hi ding ahi chia, a hon simkhiak ding uh ahi. Na office kaina ah, na college kaina ah, na lou kuanna ah leh nahih peuhmah ah mite’n kua hi in a hon thei ua? Simon Peter in Jesu tuh Pathian hing’ tapa na hi chia, a hihna diktak a gen bang in mite’n Khristian diktak na hi a hon chi na ding uam Unau??

Sabang itatna; Ngabang i leenna; Sianmang mitmit in a etlawm diam!?
____________________
©ReACH:GWM-3E/01
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulh pen in nei hi.

Sunday, 17 June 2018

Father's Day Message/ PA KIPAK SAK

“Tapa pil in pa a kipak sak a: himahleh mihai in a nu a musit hi.” - Paunakte 15:20

“Mihai” chi'n kuahiam in i omdan leh i thilhihte ziak in hon kou mawkleh i kipak teuhkei ding. Kolbuh ding khop a hailou peuhmah tuh “Mihai” chih ding ki-ut mawklou ding hi. Himahleh, tuni'n na hinkhua ah na Pa na kipaksak hiam? Ahihkeileh, Pa lungkham saktu na hi hiam? Pa lungkham saktu lel nahihleh bel tapa hai himai na hi. Huai tuh kua hon gen ngailou, nang hinkhua akipan theihtheih mai ahi. Ahihleh tapa pil i hihtheihna ding in bang a poimoh a? chih kidong kawm in sim suak ni. 

Ta tamtakte ziak in Pa tampi lungkham ngoihngoih in a om hi. Huchihlai in, Pa thuhilhna ngaikhia a, a thilhih khempeuh a Pa pahtawi ta tamtak leng om veve hi. Washington mi Ms. Sonora Louise Smart Dodd, a nu’n kum 16 ahih in sihsan hi. A Pa toh a unau 5 un khosa khawm ua, a Pa’n ittak leh duattak in enkol hi. Huaiziak in Pate’ manphat dan a theichian mahmah hi. 1909 kum a Sonora in Mother’s Day sermon a ngaihkhiak akipan in Father's Day leng zat ding ahi chih ngaihtuahna hon nei a, huai akipan in theihtawp suah in pan hon la hi. June 19, 1910 in a masapen ding in Father's Day zatpat in hong om hi. 

Kum 27 mi Sonora in Pate' thupina theichian mahmah ahihdan a thilhih thupitak tungtawn in theihtheih in om hi. Hiai pahtawina in bangchi tuk in a Pa a kipak sak dia aw! A Pa kipahna thupi dan ding gensiam a haksa hial hi. Huan, a thupina diak hi a ka theih tuh, hiai pahtawina in Sonora’ Pa kia kipaksak lou a, tunitan in khovel a Pa tengteng kipak sak zou lailai hi, Pate adia pahtawina ni thupitak ahih ziak in. 

Hun teng in ka Pa kipahna ding hih gige zoukei mahleng ka Pa kipaksak mahmah khat hi a ka theih ka thilhih khat k'on gen sam ding. Kum khat val zek paita in ka Pa’n vangsiathuaitak in a sihpih ding khop natna a hon nei a, ni khat thuak haksa satak a lupna a lup lai in ka hehpih mahmah a himahleh amah adi'n hihtheih bangmah ka neikei. Na a sakluat ziak in ka U in a thuaknopna a kap a, kei ka hihleh hih ding theilou in lunghimohtak in a kiang uah ka na om hi. Huchihlai in ka Pa adia ka hihtheih sun thilkhat a om chih k’on phawksuah a huai hih ding in ka tutna akipan in ka dingtou hi. Huai bel thildang ahikei – ka Pa adia Pathian kiang a damna ngetsak a thumna neih ahi. Huai ni a ka Pa kipahna maisuah leh a kipahna awsuah tunitan in mitkha in ka mu a, ka bilkha in ka za thei lailai hi. Tuni'n Father's Day amah toh zangkhawm kha nawnkei mahleng a kipahna ding banghiam khat hihkha a ka kitheihman in kipaktak a hiai ni zang ding in ka kisingsa hi. 

Simtu it, tuni'n thupitak in na Pa kipahna ding banghiam na hihthei maithei a; na hihtheikei leng ahi maithei. Tulai khovel toh kituak in Facebook leh WhatsApp chihte ah na Pa na itna, a hon itna a thupi dan chihte leh na pahtawina thu bangteng na suahkhe maithei. Hiaite a hoih, a hoihkei chihna ding ka theikei. Himahleh, a poimoh mahmah i mangngilh louh ngeingei ding ua ka deih tuh hiai ahi - na omdan, na gamtat-khohei leh na ni teng hun zatdan tuh na Pa deihlam ahih ngeingei ding ahi chih ahi. Hiai kan a Pa kipahna ding bangdang a om tuankei. Hiai tuh Ta kichipeuh in i hihtheih gige uh leng ahi. 

Pate' ni zatnuam vek ni!
…………………………
©ReACH:GWM-3E/03
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulh pen in nei hi.

Sunday, 10 June 2018

Sunday Message/ KOI AH GOU NA KHOL A?

Khovel a mihing piang khempeuh in a buaipih pen te lak a khat tuh khovel gou leh hauhsakna tampi kaih (khol) khawm ahi. Hiai ah gou khawl i gennop tuh munkhat a koihching maimai gen i hikei, tampi pha dia pei pung, mikang pau a 'investment’ kichi gen i hi. Khovel dan in a phallouh sumsinna tuamtuam leng poi sa zoulou khop in khovel gou leh hauhsaknate i zong hi. Mi khenkhatte’n dan toh kituak sumsinna tuamtuam toh zat seng louh khovel hausakna tampi na kaikhawm ta uh. Bangchibang a hiaizah hausakna leh lei gou thupi neithei uh hiam chih akip-akoi in i gen sawm kei. I neih-le-lamte lam tuamtuam ah kholtheih hi. Khovel mite’ gou khol dan tuamtuam te leh laisiangthou ho’n sinsak gou-khol dan saulo I kikum ding.

Koihchingna (savings) ah aneitu in bit i sakna i sumbawm, almirah, leh mun khatpeuh ah i kem thei. Bank savings leh fixed deposit-te ah sum i neihte i koih thei. A bit mahmah leh kumkhat a tampen in 7% tan bang pung thei hi. Van man pung hulhul sang a, a niamzawk ziak in mi tamtak a di’n savings leh fixed deposit-te punna sang in supna a bangzaw hi. A banah, hauhsakna tamtak kipatna company mutual funds/ stocks/ bonds/ sensex leh a dangdang-te’n kumkhat +/(-)25% tan bang pung (kiam) thei tuaktuak hi. A omdan tuh khenkhat adia hauhsakna tuinaak; khenkhat adia puuksiat theihna. 2007-08 US ah financial market puksiat ziak in khovel sum leh hauhsakna tamtak mangthang leh muhkik ding lam-etna nei lou mihing tampi mahni ki-that uh. India mi tamtak kihel kha hi. Khovel gou kholdan dang zui khenkhat leuleu in sum-le-pai te mang thang baih chi in gold/diamond leh leitang te ah hauhsakna kembit in peipung uh. Times of India in kum 30 (1987-2016) sung data apan kumsim in Gold 9.8% pung zou chi uh. Gam leitang leng ahi sam ding. Khenkhatte adi’n laizom, tanau kal melmak kipatna gam-le-leitang leh muhtheih gou tuamtuamte ki-tuhna ziak khong ahi.

Mihing i pian tung apan nu-le-pate gou kholna hoihpente lak a khat tuh tate siamna hoihtak got ding leh tate amau kitoudelh thei dia kep piching ahi. Khovel adia gou kholna lak ah pung hatpen tuh siamsinna (education) leh nasep hoihtak (good career) neih ahi achi uh. Huaiziak in siamsinna leh sepna hoihtak neihna apan atung a gou tuamtuam i gensate lam khiak theih hi. Himahleh, a tung a gou dangdang ten siamsinna leh a lohkhiak theih hauhsakna te tomkal in pe theilou ahihman in 'Education and good career is the mother of all assets’ na chi hial uh. Huaiziakin, nu-le-pa te’n, neih leh neihlouh genlou in tate siamsinna/ career/ human resource puah phatna ding in naupang kum 5 I phak apan investment na pan pah uhi. Kum 25 i phak a, a gah (returns) kilawm huntawk muhkik lam-etna lianpi neihna ziak in nu-le-pa melmawl pen in leng kuamah dot nei hetlou in hiai investment decision hangsantak in na bawl uhi.

Bible ah Jesu ho’n sinsak Gou Kholna Hoih Bang Ahia? Jesu’n mi hausa kiang ah, “… na neih peuhmah zuak inla, tagahte kiang ah pia in, huchi’n van ah gou na nei ding; huan hong pai inla ho’n zui in, a chi a..” (Mark 10:21b). Jesu’n Luka gelh ah, “…Na neih peuh uh zuak unla, mi genthei kiang ah pia un; van ah guta hohlouhna ah, leikha neksiatlouh na ah, dangka ip lui theiloute, gou bei theiloute kibawl un” (Luka12:33). “Lei a leikha leh tui-ek in a nek siatna ah, gutate’n a phen vang ua a gukna uah gou kikhol kei un: van ah, leikha leh tui-ek in a nek siat louhna ah gutaten a phen ua a guk sam louhna uah, gou kikhol jaw un…” (Mathai 6:19-21).

Gou Kholna Hoihpen leh Dik Bang Ahia? Laisiangthou in, “Lungkima toh kithuah Pathian limsakna tuh punna thupitak ahi. Khovel ah bangmah i lutpih kei a, bangmah i pawtpih thei sam kei ding hi. (I Tim 6:17-19). Lungkimna na tawm leng khovel a lutpih lou, dah  leh kapsa a piang i hihna ah, lungkimtak a i om theih maimai leng punna (gains) thupitak na hih khin ahihdan ho’n hilhchian mahmah hi. Ka innsung a an hong om theihna ding in koih khawmna inn ah sawm-ah-khat a vek in hong lalut un, huan huai in kei hon entel un… a koihna ding ding dantan kiching omlo khop in, van tohlette kon hong in, vualzawlna ko’n buak kei na hiam (Malaki 3:10).

Tuni a gou khol I gen ut pen tuh mun khat a koihching maimai gen I hi kei. I koihna koimunpeuh hileh tamsem a na pung ding gen nuam I hi zaw (Mathai 25:14-21). Ahihhang in huailam thu ah zaw, theh tawm in a at tawm na ding, theh tam in a at tam na ding hi. (2Korinth 9:6). I gennop gou I chih chiang in sum-le-pai kia ahi zenzen kei. I hun, tha-le-zung, ngaihsutna, septheihna, lemgeel siamna, hihtheihna, chihte leng a huam vek hi. Tuni in nang koi ah gou na na khol khawm ta a unau?
a) Na sum neihsa apan na innveng huan sam na huh ngeita hiam?
b) Pathian adia sehtuam thilpiak te nang hihtheih bangbang, nang toh kituak in na pia hiam?
c) Tagah meithai panpih ngai na ki-theih moh bawl in na paisan kha hiam ahihkeileh na panpih kha ta hiam?
d) Na tha leh zung toh nang apan panpih ngen/panpih poimoh nasak na panpih kha ta hiam?
e) Pathian’ mite, Pastorte, saptuam upate, huhding zah, piak ding kilawm hun lemtang na neihte ah ki theih khem bawl in na om kha hiam, ahihkeileh, na hihtheih khamkham in tha-le-zung leh sum-le-pai toh leng na panpih jeljel hiam? Tuabang panpih theih nang hun lemtang nang na bawl kei leh hong om mengmeng lou thei ahi.
f) Na khanvual khamtheih kol a tang, guktakna kol a atang, kholak a na muh chiang a na zumpih simsim mite, itna leh lai-natna toh Pathian’ itna thute in nava holimpih kha ta hiam unau?
g) Innsung nu/pa/ta na hihna ah, nang apan nu/pa/tate hong lam-etna zah hun/tha/leh ngaihsutna na pia hiam?
h) Na hun manphatak, sum-le-pai leh leitung gou in a lei zoh louh mantam penpen ahi. Bang in na zang a? Laisiangthou thute simna, suutna, leh nang mimal khalam khantouhna ding, midangte khalam thute piaksawnna ding in na hun manpha te na zang ta hiam?
i) Pathian hong piak gou manpha penpen tate; tate adia gou manpha nute/pate; kep ding, khoi ding, dawn ding zah in na kem in na dawn hiam? Ngaisutna/attention piak ding zah amaute na pia hiam? Ahihkeileh mobile phone kia toh buai den I hi hiam unau?

Gou kholna dik leh hoih pen nang bang hi in na thei a? Gou, Hauhsakna, Sum-le-Pai Te nang koi ah na khol khawm a unau? Laphuaktu in anuai ah hoihtak na gen hi.

Simlei thupina te nisim ka machiang ah,
Gou hoihpen bang in pallun zong leh; Ahoihna teng sang in mang Jesu ka tel zaw,
Ken gou kholta ning e van ah.

Sakkik: 
Lei kha leh tui-ek in a neksiatna lei ah, Ken gou khol kei ning e; Leikha leh tui-ek te neksiatlouhna van ah, Ken gou kholta ning e.

Simlei mi zatam ten muanna bitna chi in, Sesum li bang china simlei ah;
Machiang ngaih khua tuah in lei goute khol zong leh,
Ken gou kholta ning e van ah.

Simlei thupina te tomkal sung hong bei ding,
Hong kilang pah ding van thupina;
Se theilou niin bang lou, tullou tangtawn hinna,
Van ka tun chiang ka luah ding hi.

Simtute tengteng Toupa'n hon vualzawl chiat hen aw.
………………………………
©ReACH:GWM-3E/00-MK
ReACH:Gospel Writing Ministry kichi December 19, 2017 a patkhiat ahi. Hiai Ministry in thugelh tungtawn a khalam taksapte muh ding, leh khat-le-khat thutak a kihantoh tuah ding lunggulh pen in nei hi.

Sunday Message | KUA AHIA NANG HON NEITU?

Tulai khovel hih ei leng ei a hilou a, kuahiam a hihtheih mahmah hita e, chihtheih khop ahi. Banghiam thusia hong leng zek alah pawl kikhekn...