Sunday, 31 December 2017

Kumlui thupuak MUHLOUH LAMSAU KHUALZINNA

MUHLOUH LAMSAU KHUALZINNA 
(The Unforeseen Journey)

"Na ngetlouh, hausakna leh thupina leng ka hon pe lai hi...." 1 King 3:13

Ka gen sek a "Hiai khovel ah zaw zil ding, theih ding, hih ding, hihlouh ding, siam ding, siamlouh ding, gen ding, genlouh ding, kilawm, kilawmlou chihte theih ding tampi a om; mihing pilna kia a theihsiam vual ding khat lel leng a omkei."

Tulai khovel siamna sang mahmah tuh mitmuh a khang hulhul bang hial in a theihtheih a, huai in zan a etlawm, deihhuai leh hon lungkim sak mahmah thilte tuni'n pak vul bang lel a ngaihna a hon tun thei. Lungkimna taktak ding zon muh a haksa. Hiaibang ahihlai in bangchi'n i hinkhua i masonta dia le? Muhlouh lamsau bangchi'n i tawn ngam dia? Mihing ngaihdan in lehkha siamte pil deuh ua, hihna sang taktak tawite'n pilna lungtang a nei deuh uh chih ahi. Himahleh, tulai Technology sangtak ziak a khutpi muk in a ut teng a sut zatzat theihna hun ah pil mahmah dia kilang, siam mahmah dia kilangte natawm le pil bukimlou, siam bukimlou leh ngaihdan dikkim lou ahihdan uh awlsamtak in theihtheih in a om.

Khovel hun kisim dan ah 31st December kichi minvuah in ana omlou bang hileh, 1st January kichi ah i ding theikei ding uh. Mualdawn ah ni hong suak a mualdawn mah a tum nawn zel tuh hiai khovel hun kikhendan lel ahi. Bangteng hileh khovel hun kisim dan ah tu in 31st December ah i ding nawnta ua, hiai ni tuh kum khat adia ni tawpni pen ahi chi in, kumlui chi'n i minvuah hial ua, i khakhe zawzen zel uhi. Huchibang ahihlai in tukum sung a i hun zatdante eimah mimal chiat in nguntakin ngaihtuah le i kipah mahmah hun, hihkhial i kisak hun, vangsia i kisak hun, lohching i kisak hun, it-le-ngaihte i sun vungvung hun chihte i ngaihtuahna ah a hong lang ngei ding chih haihvual ahikei. Huan, i kipah hunte ngai in ut mahmah lai mah lehang huai hun ah i paikik thei nawnkei ding. Huchibang geih in, i dah mahmah a, sihna ziak hiam a lusunna hun i tuahkhakte deihlou in huai hun paikan sawm mahle, hithei vual ahikei ding. Hiai in i hun paisa tuh i hun paisa, lakkik theihlouh ahihdan a hon hilhchian sem hi'n kathei.

Mihing hinkhua kichi lamdangpi ahi a, lungsim a i suangtuahna tungtawn in tehpih theih ding tamtak om hi. Tuni in lamsautak pai ding khualzin mi kuahiamkhat danin kingaihtuah lehang - mualtung a dinga totkhitnasa lampite gal-et vengveng a, tottouh lai ding sautak meikai zizia in a bop ziak a bangmah kimu theilou lah totlouh-theihlouh lampi gal-et lel bang a kingaihtuahna i lungsim ah hong om thei hi. Hiai dinmun tuh 'Muhlouh Lamsau Khualzinna' kipatna dan in leng a ngaihtuah theih dinga, huai tuh i manoh ding uh kum 2018 leng ahi chih lungsim ah koih ni.

I Laisiangthou chang tel sung pumpi en lehang, Pathian in Kumpi Solomon kiang a "Bang hon pe leng na ut a?" chih a dotna Kumpi Solomon in "Pilna hon pia in" chia, a dawn ziak a Pathian kipak mahmah ahihdan i muthei uhi. A kipahluat ziakin Solomon kiang ah "Na ngetlouh hausakna leh thupina leng ka hon pe lai hi... " a chi hi.

Tuni in eite lak ah hiai dotna dot in omleh bangchi'n dawnna i pe ding uale? Tamtakte'n tukum 2018 sung in awle kum dang sang a ka hauhsak zawk ding, ka lohchin zawk ding, ka siam zawk ding leh ka thupi zawk ding chihte lungsim a nei in hausakna, siamna, lohchinna leh a dangdangte i ngen maithei. A ziak tuh hausakna in hiai khovel a, a thilhihtheih i thei ua, siamna ziak a mi lohchingte minthan dan i thei uh. Hiaite a hoihkei chi i hi zenzen kei. Himahleh, i gentaksa bang un hiai khovel ah zil ding, theih ding, hih ding, hihlouh ding leh a dangdang tampi a omlai. Huaiziak in hauhsakna, siamna, lohchinna chihte kia in a huamkim vek zoukei. Thilkhat a hihhoih mahmah, siam mahmah leh dik mahmah i kisak lai in thildang khat ah i hihkhial thei gige uhi. 

Huaiziakin, Kumpi Solomon in Pathian kiang a, a thil nget 'Pilna' kichi eite'n leng Pathian kiang a i nget ding uh poimoh hi'n ka thei. Pathian akipan suak pilna nei kawm in MUHLOUH LAMSAU KHUALZINNA ah kalsuan lehang Solomon kiang a gen a om "Na ngetlouh, hausakna leh thupina leng ka hon pe lai hi..." chih dawnna i mulou tuan dia hia? Pathian kiang a om pilna in mihing muhlouh lamsautak muban dia, ei mihing theihna, siamna leh pilna zang a i hihkhelh nakte uh hon hihdiksak zou mahmah ding ahi chih ginna liantak nei ni.

Toupa’n hon vualzawl hen!
................................................
©ReACH: GWM-3E/03

Monday, 25 December 2017

Christmas Message “TANCHIN HOIH KIPAHHUAI”

Christmas omzia diktak tuh Jesu eite tan dinga hong pai ahihman a huai kipahpih a lawm I hi uhi. Mizoram in statehood a ngah un, Mizoram pumpi leh khovel a Zo suante tenna mun teng kipahna husa in a zelsuak hi. Huchibang kipahna hunte ah makaite thupina taklat a om in, mihing kipahtawina a lian baih mahmah. Himahleh, Jesu eite tan dinga hong pailai in Pathian Kia pahtawina piak in a om chih Luke 2.8-14 kikal ah muhtheih hi.

Tanchin hoih kipahhuai ngahna mite’n Pathian’ thupina a mu uh (8-9)
Bethlehem kim tuh gan chinna dia mun hoihtak ahi. Hiai ah, belamching mite’n belam a ching ua, amau tuh jan in belam a ching uh, a chi hi. Bangziak a jan a ching uh ahi dia aw! Mi khat in hiai bangin a hilhchian hi: Gan chin hun a tangpi in sun hun ahi. Himahleh, belam pian hun chiangin kep leh don ngai uh ahihman in mi piching in ompih ua, jankhang inleng ihmulou uhi. I Laisiangthou simna ah leng, mi piching ngen hidia gintak mite’n, jan in belam a ching uh, chi ahihman in, gan pian hun hi dinga lamet ahi.

Thukhun Lui ah en leng, Egypt gam a Ta Masa that dinga Angel ava kuan lai in, Israelte’n Paikan Annkuang bawl in, belamnou sisan a kong tung uleh kiltuak ah ana tat uhi. Huai nitak a Pathian in, amaute a hutkhiat hun tuh jankim ahihmah bangin, Messiah in a mite a hutkhiat hun ding jankim ahi ding ahi, chih Judate ngaihdan ahi. Huchibang in, belamching mite’n, jan a belam a chin laitak un, thakhat in, van akipan Pathian angel a hong kilak hi. Huchi a, a hong kilak chiangin, Pathian’ thupina in a kim uh jelsuak in, a lauta uh, a chi hi. Himahleh, Pathian’ thupina a mu uhi, a chi hi.

Pathian’ thupina bangchibang hun in a kilak a…belamching mite kiangah jankim; huai tuh a haksat hun laitak ahi. Unaute, haksatna akipan Pathian thupina na muhna dingin Jesu Khrist tuh a hong pai ahi.

Tanchin hoih kipahhuai tuh mihing apan ahikei (10-12)
“behold” kichi Teddim pau ah “Limtaka ngaihsut ding” chihna ahi. Angel in amaute kianga, a thupuak tuh kipahhuai law mahmah ahihman in kon thupuak limtakin ana ngaihsun un chi’n Angel hong pauta hi. Mi chih a dingin “tanchin hoih kipahhuai” mahmah ka hon tut ahi, a chi ahi. Tanchin hoih kipahhuai bangbang a om dia aw!! Mihing kipahtawina sang mahmah Nobel Prize winner bang hi leng tuh, wow. Himahleh, hiai kipahna I chihte leh hiai a ‘kipahhuai’ kichi a kibangkei ahi. Hiai thumal Gospel gelhtute’n hotdamna toh tonkhawm bangin a gelh uhi. Huai omdan tuh, hotdamna thu Jesu’n hon tun ahi chihna ahi. Huan, “mi chih” a dingin chi ahihman in, Angel’ thupuak tuh Israelte a ding kia hilou in, eite a ding leng ahi chih muhtheih hi.

Abanah, “tuni in nou a dingin David khua (Bethlehem) ah ‘hondampa’ a piangta, Amah ‘Khrist’ ahi”
a chi hi. Hiai ah Angel in ‘hondampa’ a chih Pathian in, leilung pianna akipan ana sehkholh sa, a thangpaihna akipan ei mikhialte khelhna tankhe ding, leh, Satan thuneihna zou dinga hong piang hondampa, Pathian’ thaunilh Khrist ahi a chi hi.

Banah, chiamtehna dingin: “naungek puan a tuam, gan ann piakna kuanga lum na mu ding uh” a chi hi. Hiai ah Khrist quality laka poimoh mahmah, kingaihniamna a hon musak hi.

Hiai akipan, Pathian mahmah in Angel Gabriel zangin tanchin hoih kipahhuai zasak dingin gamlak a om belam ching mite ava zuan hi. Huaiziakin, hotdamna kipatna leh, mihingte laka huai tanchin hoih tuntu tuh mihing hilou in Pathian mahmah ahi chih phawkthak chiat ni.

Tanchin Hoih kipahhuai za mite’n Pathian a pahtawi uh (13-14)
Huchi a, Gabriel in belam ching mite kianga Jesu hong piangta ahi, chih thu a tut laitak in, van mipi hon a kim ah hong paikhawm guih ua, Pathian phatna a peta uhi: “Tungnungpen ah Pathian thupi henla, leitung a, a kipahpih mahmah mihingte lakah lemna thu leng hen” a chi uhi. Amaute’n tuh Khrist in tatkhiatna nna hong sem ding ahi chih thei uh ahihman in a kipahpih mahmah ua; Pathian huai bang nna sem dinga Jesu hon sawlpa a pahtawi uhi. Huan, huchibang a Pathian pahtawina a piak uh tungtawn in leitung ah mihingte lakah lem leng hen a chi uhi. Hiai a lemna tuh mihing khat leh khat kal hilou in, Pathian leh a tatkhiat mite kal ah lemna leng hen chih ahi.

Tuni in Christmas lawm a kipiaktak a I omlai un; I kipahna uh bang ahia? Hotdamna I ngah theihna dinga Pathian nasep ziak a kipak maw, ahihkeileh nek-le-dawn ding thil I bawlte ziaka kipak I hizaw uhia? Kum 2015/16 lai velin, Lamka lam ah mi khenkhat in tutung Christmas kou zanglou ding a chimawk uhi. Nektak vai sailouh pen Christmas zatlouhna hi zenzen lou ahi. Christmas zatdan diktak tuh, Jesu eite tan dinga hong pai in, hotdamna hon tunta; huan, huai tanchin hoih in gah a hon piak mite ihihziak un I kipahna uh etsakna a lawm I hizaw ua, nek-le-dawn vai hilou ahi chih phawk ni.

Protestant Reformation hunlai in, hotdamna thu toh kisai in slogan poimoh mahmah laka, a tawpna “Soli Deo Gloria” kichi ahi. Tanchinhoih ziaka gah kimu tuh Pathian kia pahtawina ahi. Hiai ah Pathian bangchibang a pahtawi ding hiam chih leng a hon sinsak; huai tuh “Tunung pen ah Pathian thupi hen” chi a thupina piak ding ahi. Huaiziakin, tuni a Christmas a tatak a zangkha ihihleh I lungtang tawng akipan Pathian kia pahtawina I piak ding uh poimoh hilou hiam!

Christmas 2017 manphataka zang dingin deihsak thu ka hon khak uhi.
..............................................
©ReACH:GWM-3E/02

Sunday, 10 December 2017

JESU GUMNGAM

Khrist nungzuihna ding a poimoh mahmah Matthew 10:32-33 in a gen hiai ahi: “Huchiin, mite ma a hon gum peuhmah tuh, ka Pa van a ma ah ka gum sam ding. Himahleh, kuapeuh mite ma a hon kitheihmohbawl tuh, ka Pa van a ma ah ka kitheihmohbawl sam ding.”

Dietrich Bonhoeffer in: “Discipleship means adherence to Christ” chi hi. ‘Nungzuihna’ kichi thumal, kuahiam thunuai a sinsak a om, sinsak a om bangbang semsuahtute genna a zat ahi.

Matthew 10 I etleh, nungzuite nasem dingin sawlkhia hi. Lauhuai ahihdan gen in, pilvangtaka om a, doudalna maituah ngam dingin hilh hi. Amaute maituah ding, huatna, gawtna chihte gen a; himahleh, “kua ahia lauh ding?” chi hi. Mi toh kina ding a hasuan ahikei a, gingtute adia huchibang a mite langbawlna lauhtham hilou ahihdan; leh, huchibang hun a eite lauhzawk ding Pathian ahi, chih gen hi. Aziak tuh, huchibang mite’n I taksa hihsethei lel ua; amaute lauhna ziaka Pathian taisan mite’ a dingin tangtawn hinna mansuahna suak ding ahihman in Pathian kia lauh ding chi ahizaw hi. Huaiziakin, huchibang hun haksa ah Khrist min gupngam ding ahi chih hon sinsak hi.

Jesu Khrist in nungzui dinga mi a sap chiangin, mite’ theihpihna toh a tonkhawm gige hi. Hiai mun ah leng mite mai a hon gum peuhmah a chi hi. Huaituh, a nung I zuih ding leh a langtang (public) a zuihngam ding chihna ahi. Hiai huna mite mai a chih tuh mihon omkhawm maimai genna ahikei; himahleh, gingtute’ ginna doudal mite ahi uhi. Jesu Khrist hun lai akipan inleng gingtute doudalna nasep a uang mahmah hi. Huaiziakin, doudalna nasatak maituah hun a, hihna (gingtu hihna) gupngam ding thil namai ahikei ding chih ka gingta tinten ahi.

Biakinn sung ah Jesu nungzui ka hi chih a haksa kei. Lamka khopi kongjingte ah leng I gum ngam ding uh. UP state sung bang ah tuh I chimul uh hum kha maithei ahi. ISIS kichite bangin gingtu I hihziakin hon man hile uh, hinna leh sihna kikal ah, khatvei ka zuausan dia ka sihkei nakleh, ka suahtak nung chiangin ka hinkhua omlaiteng ah ka gumta ding chih a baihlam khathei ahi. Unaute, Jesu’n huai huntaka mite mai a hon gumngamlou mite tuh Pa van a om mai ah ka gum kei ding a chi ahi. Jojen eive, a khatveina ei ngal vele chihte omlou ahi.

Paul in tuh hiai hinkhua a theichian mahmah mai ahi. Rome laikhak ah, Jesu Khrist tuh na kam a Toupa ahi, misi lak akipan thoukik ahi chih na gup leh hotdamin na om ding a chi hi. Rome mite’n gingtute soisa in, nasatakin doudal uhi. Gingtu kichih ziak lel in leng hon man thei uhi. Rome Lalgam a om mi tengteng biak dingin Kumpipa lim bawl in, biak dingin thu a pia uhi. Huai zuilou mite tuh Dan in a phalsak bangin mat a khailup theih ahi. Himahleh, a tawpsankei a, tanchinhoih a kalsuanpih ziakin mat in a om hi. Daniel’ lawmte leng, Kumpipa lim bia a, amai a kun ding a nial ziak un meikuang ah paih in om uhi. Huchibang hunte a Jesu gup ding tuh ginomloute adi’n a ngaphuai hetkei ding ahi. Himahleh, huai hun a gumloute aman leng Pathian mai a gumlou ding ahihman in sihngam a nungzui ginom hi dingin a hon deih chihna ahi.

Eimite thuaklah penpen a katheih ahihleh awnem/ kamsiam ahi. Huaiziakin, khemna na maituah ding tuh kamsiam zanga khemna bang leng hikha thei ahi. I ngaihsang uh nalh a nalh maimah bang hiam leng hithei ahi. Ahihkeileh, pil a pilhuai leng hithei ahi. Unaute, Jesu sangin kamsiam, nalh leh etlawm, a pilhuai thute I telzaw kha ding uh chih lauhuai kasa. Huchibangte kizousak a Jesu nungzui I kichih inzaw Pathian mai a guptak I hi tuankei ding uh chih phawk ni. John 12:42-43 in; “Himahleh, heutute laka mi nangawn tampi in Jesu a gingta ua; ahihhangin Pharisaite ziakin a kipulak nuam kei uh, huchilou in zaw kikhopna in ah a nohkhe kha ding uh: Pathian pahtawina sangin mihing pahtawina a deih zaw ngal ua” a chi hi. Hiai mite daihdide na ziak tuh, a dinmun uh khahsuah ding uh lauh man a gum ngamlou ahi uh. Hiai mite’n a ginna uh, a puankhiat ngamlouh man un a zulmang kik maimah. Jesu I gup leh I puan ngam ding ahi.

Laphuaktu khat in, hiai bangin ana phuak hi:
“Pahna thuguk ahi gensiatnate,
Khrist tate I hihna chiangsaktu ahi;
A hon tantu Lal Jesu nungzui in,
Laulou in paizel ni e khovel ma ah.”

Laulou a khovel mai ah pai ding, Jesu gum dingin Toupa’n hon ompih chiat hen.
……………………………

©ReACH:GWM-3E/02

Sunday, 3 December 2017

DIKTATNA MAH AWLE! (Pathian mai ah kua ahia diktat zou?)

DIKTATNA MAH AWLE!
(Pathian mai ah kua ahia diktat zou?)

Dan sinsiam mite’n thukhenna diktat a thukhenna thumal ‘fiat justitia ruat caelum’ chih a zangsek uhi. “Van hong kesuk hial leh leng diktat taka thukhenna tuh a om ding” chihna ahi. A gennop tuh diktatna mah awle! chihna bang deuh ahi. Deihhuai leh huchibang dinmun a omkal ngaklah huai lawpah bangin a kilang kasa hi.

Himahleh, dotna hong om thei ding tuh hiai ahi: ‘Diktat’ kichi bang ahia leh? Diktat kichi mimal khiatdan ah leng bangtan hiam kinga hi. Kei adia dik leh midang adia dik kibang gigelou thei ahi. Martin Luther King Jr. in: “Injustice anywhere is threat to justice everywhere” a chi hi.

Huan, Pathian’ thukhenna leh diktatna kiton gige hi. A vaihawmna ah hiai kitonkhawm gige ahihman in, tomchik a genin Pathian kia ah diktatna a om chileng Laisiangthou toh kikalhlou pen dingin ka gingta hi. Eden huan ah, mi masa Adam leh Eve tungah hiai nasepna muh in om hi. Hiai thukhenna thutun in salam leh khalam a sihna tunkha ahihdan leng muhtheih hi. Huaiziakin, mihingte adia Pathian’ diktatna apan suahtakna ding omlou (diktat zoulou I hihman un), khial a si dingte ki himai ahi. Hiai hih Pathian diktatna mai a I dinmun uh ahi.

Himahleh, Pathian zaw hehpihna a dim, lainatna leh itna hau ahi chih I haihkei uhi. Aman mihingte IT ding a deihtelna ahi. Huaiziakin, a dan zui zoulou himahleng a hon itna in hon taisan tuanlou ahi chih muangngam ni.

A hon ITNA in chiangtan a neikei a, eite a dingin a thawn a ngah ahi. A thawn a I ngah uh ITNA aman bei ahi tuankei, Ama’ lam ah supna liantak a om hi. Huaituh, a Tapa Jesu Khrist hinna a pekhia hi, hehpihna ziak liauliau in. A hamphatna huai mahmah, hiai akipan kimuthei ahihleh Pathian diktatna tuh ‘hehpihna’ a pumtuam in a om chihna ahi. Huai in diktatna a bei chi ahi tuankei hi. Huaiziakin, amah toh ki chimat sem a om dingin hon deih a, huai apan lampialna in hiai ‘hehpihna’ a thawn/ a hawm suaksak chihna ahi.

“Under the court of law, justice is subject to one’s interpretation; under the court of grace, justice is the state of being overshadowed in God’s Love.”
– Susan Ann Samuel
.....................................
©ReACH:GWM-3E/02

Sunday, 26 November 2017

THOUNI IN LAMNI

Nehemia in Jerusalem kulhbang sesa lamthak dia a kisak in, Pathian' lunglutna bangchi banga sepsuahdi ahia, chih, amun-amual hoihtakin velchian masa hi. Huai a tangtun theihna dia bangbang poimoh ahia chih a theihchet ma in mi’n a hihbuai theihlouhna ding un, genkhe hetlou in gel masa detdet hi. Nehemia in a genkhiak ngaklah hetlou in, Pathian toh kilemna a ngak masa hi. Saptuam khangtou henla, masawn hen I chih leh Nehemia sepdan akipan in zildi a om hi.

Nehemia in Jerusalem a TOUPA Pathian' tenna Biakinn leh kulhbang sesa lamnawn ding lunggulhna in lungkhamsak hi. Kumpipa’n Nehemia nguimel a om amuh Nehemia a dingin thil nuamloupi, zumhuaipi leh lauhuaipi a suakthei hi. Nehemia in Jerusalem kulhbang lamthak dia a kiktheihna dingin Pathian in kumpipa lungsim ana thuzoh khin hi. I tup leh ngimte Pathian deihdan toh akituah nak leh ei ma in Pathian in theikhinvek hi. I ngaihtuah khak leh ngaihtuah khaklouhte leng Pathian in a theivek hi.

Nehemia 2:4 - "Huchiin Van Pathian kiang ah ka thumta hi" achi hi. Nehemia thumna tomkhah hidingin a gintakhuai hi, aziaktuh huai hun mah a, amah kumpipa maia ding ahihziak in. 2:11 ah Nehemia in a lungtang ah sep a tupte pilvangtakin a kem chih I mu, akim-akiang a Pathian' melma pumdim ahihziak in. Nehemia in a lungtanga sep a tupte Pathian' tup-le-ngim toh kituak in, Pathian mahmah in a lungtang a, a koih ahi chih a theichian hi. Hiai bangbang a gingtute’n Pathian in mihingte adia tup-le-ngim a neih theihkhiat masak a poimoh ahi. Pathian in mihingte a dia tup-le-ngim a neih I theihkhiat a, huai sepsuahna dia theih patawp a pan I lak ding uh Khristiante mohpuak ahi. Pathian in eite tungtawn in a semkhe ngei ding ahi chih muanngamna toh I sep uh kisam hi.

Nehemia 2:18 a “Thouni in lamni,” kichi Jerusalem kulhbang lam thak ding chih a genna tungtawn a mipite dawnna ‘aw’ ahi. Nehemia in poimoh lua ahihdan genin, a poimoh dan mipite a theisiamsak a, a lungsim taktak in a lunggulh a, a mel a kilang khop hial in puakgik in a nei hi. Pathian a dong a, Pathian' deihlam ahi chih a theihchian nungin, mipite kiang ah a gen a, a thugen Pathian Kha Siangthou in nasemthei in a koih a, huchiin mipite’n “Thouni in lamni” a chihpih uhi. Pathian gam nasepna a, Nehemia in puakgik, huai hun laitak a, a neih leh Juda mipite adia a poimoh uh kulhbang lamthak ding ahi. Tulai Khristiante a dingin, Jerusalem kulhbang chimsa lamthak ding om nawnkei a, mihing leh Pathian kikal a kizopna sesa tunding nawn ding a om zaw hi. Saptuam heutute leh mipite’n I awlmoh pen uh bang ahia? Saptuam heutute leh mipite kigal ettuah ahi theikei ding, kituak a, tup kibang a, I sep chiang un Pathian lalgam mihing lungsim ah tunding in a om ding thei phet ding a, Saptuam gahsuah leh khangtou I hihthei pan ding uhi. 

Kolossate 3:23 - “Na hih peuhmah uh, mihing a ding bang a hihlou in, Toupa a ding bang a hih in, kilawp tak in hih un.”

Kipak!

......................................

©ReACH:GWM-3E/01

Sunday, 19 November 2017

JESU LIANSEM DING

Khovel paidan a kimakaihna leh khalam nasepna hih a khen chiangin kibang sakkhak ton a om hi. Khovel paidan ah makai tuh, a tungnung pen a om in, a makaih mite’n amah thupitakin a tawisang ding uhi. Huan, a lohchinna peuhpeuh uah makai in minhoihna tengteng a tang ding hi.

Seminary a kailai in nitaklam a nasep ding om chiangin “Manual work is Immanuel’s work” ka chisek ua, huai in hon thadahsaklou hi in kathei ahi. Huchibang hun chiangin, a lianpen apan a neupen tanin nasepna a kinei hi. Himahleh, huai hun a makai hihna tuh a sempen hih ding ahihman in uthuai kisalou chiat a bang hi.

Huan, khawmpi thupitak neih hun khawng chiang bangin, hall kilawmtak bawl in, vaisaina kizen leh felhuai mite’n a sak hun chiang un, mite’ pahtakna sang dinga makai hih bel a kilawphuai in a nuam mahmah zel hi.

Achihleh, gingtu makaite pahtawina piaklouh ding chihna ahi diam? Hi zenzen lou e, pahtawina piakna ding mun ah amaute pahtawi tham ni. Himahleh, Jesu mel liah ding zen in I pahtawi kha ding uh chih a lauhuai hi. Pathian hon lamzang saktu ahi chiin kam in I genkhiat sek hang un, amah muanna sangin kuahiam makai leh vaisaitu (a kilang), I thupi bawl khak ding uh lauhuai mahmah hi. Huaibang dinmun ah makai in leng “KA” chih paukam zatkhak a baihlam mahmah hi. Hiai thumal ziakin Israel makai thupi Mosi nangawn in Kanaan muhlouh loh hithet hi.

John 3:30 I etleh hichiin a chi hi: “Amah a lian semsem dinga, kei bel ka kiam semsem ding hi.” Gingtu hinkhua leh I nasepna uah Jesu a let semsem a, a mite bel I neu semsem ding uh ana himawk ahi. Hiai hih gingtu tengteng in I thupi ding un la thei leng a chih huai mahmah hi. Huan, a biktakin makai hihna tanvou tangte’n zui le hang Jesu liansem ding hi.
………………………….

@ReACH:GWM-3E/02

Sunday, 12 November 2017

TANGTAWN HINNA

“Kuapeuh a gingta in, amah ziak a tangtawn a hinna a neihna di'n.”
- Johan 3:15

“Jesu Khrist ka gingta a, Amah ka Lal leh Hondampa ahi” na chih nungin khial dinga zolin na omkha ngei hia? Na om ngei tham ding. I tenna khovel khelhna in bawm ahihman in hon hawi tuamlou hi. Achihleh, khelhna ziakin: Kei zaw ka hotdamna diklou hi ding hiveh aw? Hotdamsa kichi ngal ing a lah ka khial lailai a!” chihte na kidong sek hia? Hiai dotnate na lungsim a koih kawm in saulou I kikum dng uh.

Jesu’n hichi'n a chi: “A kiang uah tangtawn hinna ka pia a, a si ngeikei ding uh; ka khut a kipan kuama'n a hon suh theikei ding.” Hiai ah Jesu'n a kiang uah tangtawn hinna ka pe ding a chih kuate a chihna ahi diale? Bang hun in? Mawltakin dawnna pe le’ng - Amah gingta a, Lal leh Hondampa dinga sangte kiang ah ahi hiai tangtawn hinna a piak.

Bangtan daih hotdamna Jesu’n hon pia a, bangchibang a eite’n kingah ahia? Jesu Khrist hotdamna zaw tangtawn daih hotdamna ahi. Hiai hotdamna tuh nahoih sep tungtawn a ngah ahikei a, itna ziak a hehpihna tungtawn a piak I hizaw uhi.

Jesu Khrist kraws a, a hong sih lai in nang-le-kei I piang naikei. Himahleh, kraws a hong tatkhiatna tuh tunitan in ginna tungtawn in I sang thei lai uhi. Hiai akipan a chiang mahmah tuh Jesu hotdamna na hun paisa, na tu hun leh na mailam hun tanpha daih hotdamna ahi chih ahi.

Angkawmnu kiang a Jesu'n “Ken le siamlouh k'on tankei” a chih mah bangin tuni'n na kiang ah leng kisik a, na thilhoihlou hihte na tawpsan chiangin “Ken le siamlouh k'on tan samkei” hon chi lailai hi. Aziak tuh hiai laigelh simthei lai a na omman in.

Jesu sisan in a sawpsiang zohlouh a neikei. Lungkia a hotdamna mansuah kisa nahihleh hiai thu lunggel thak in. Na khelhna in nang toh na hondampa Jesu Khrist kal a hon kigamla sakkei. Hon kigamlasaktu zaw Satan vanzat thupi mahmah na ngaihtuahna ahi. “Tangtawn Hinna” tuh Jesu Khrist tungtawn a ka san hotdamna ahi chih phawkthak inla, Jesu ginomtakin zui in.

Kakipak.

........................................
©ReACH:GWM-3E/03

Saturday, 4 November 2017

KHRIST MINA TAN NGAM

Naupan lai a laa kithang mahmah, sak kikkik dinga hoih tuh “Jesu nungzui dingin ka kipatna, kik nawnlou ding, kik nawnlou ding” chih ahi. Nokseng kichi Garo mi khat testimony akipan William Jensen Reynolds in laa a hon bawlkhiat ahi. Wales gama halhthakna tun ziakin Missionary tamtak North East India ah hong lut uhi. Garo namte tuh lu kilaksak namte ahi ua, tuailai pasal peuhmah huai dingin a kisingsa uhi. Huchihlai in, Nokseng tuh a hong piangthakta hi. A ginna thupi mahmah ziakin a khopihte tamtak inleng a pianthak loh ua, huai in a hausapa uh a thangpaisak mahmah hi. Hausapa mai a, a ginna taisan dinga chial ahihlai in hiai laa a thute a kammal ahi a chi uhi. A laa I ngaihtuah leh “Kuan hon zuilou zong, Jesu ka zui ding….Kraws tuh ka ma ah, khovel ka nung ah…kik nawnlou ding kiknawnlou ding” a chi hi.

1 Kings 19:19-21 leh, Khrist nungzuihna tehkak leng uthuai I sa ahi. Elisa in a pu Elijah nung a hon zuih dingtakin a thilhih tuh thupi mahmah hi. Elisha ngetna Elijah in a phalsak a, huchiin, a bawngtalte a gou a; a tomlam a genin, a lou bawlna vante a haltumvek a, huchiin Elijah nung a delh a, a zuita hi.

Hiai akipan Jesu nungzui dinga I kipiak lai un, bangteng I nusia ngam ua, bangteng I haltum ngam uh? Ka ngaihtuah chiangin, Jesu nungzui kawmkawm a ka nutsiat zohlouh a nak tamdan ka mukhia hi. Pathian nasem ding kahi chih a baihlam hetkei, decision haksapi ahi. Huai dinga ka kisak tunglai in, ka lungsim bang sia kakisa a, a khen chiangin duham kakisa a, a khen chiangin sami kakisa a…khalam hatlouhna gentaklouh in, gah suanglou kakisa ahi. Huchipi a maw Jesu nungzui kana hih, huchipi a maw Ama nasem dia ka kisak…tel aw, bangchiin A belamte khalam vahna ding ann kei akipan a pawtkhe mahmah dia, chiin ka thum hi. Huchiin, Pathian in ka maiah nungatsan ding/ haltum ding tamtak a hon langsak ahi. Johan 6:68 na ah Peter thugen tuh ka lungtang ah a mangtheikei. Toupa nang hon zuau santa mah leng, “Nang kianglou kua kiangah ka pai dia? Nangman tangtawn hinna thu na nei ngal a!”

Huan, Khrist nungzuih tuh ana mantawm liailou ahi chih kamu. Nokseng tuh a ginna tawpsan dinga sapkik tup ahihlai in a zi leh ta a thahsak uh; Elisha in tuh a nekzonna vante tengteng haltum in Elijah a zui. Thupukna latheikei nang e, I chih leng a omkha thei. Himahleh, Khrist nungzuihna ah nang leh ken bang nutsiat ding, haltum a kithakpatna ding I nei uhiam chih kingaihtuah chiat ni. Khrist nungzuihna ah tuh a nuam kia hilou in, haksatna leh thuakna tanpha; mahni hamphatna ding ngoihngoih leng tan a ngaihleh TAN ngam a ngai ahi.
...............................................
©ReACH:GWM-3E/02

Sunday, 29 October 2017

LUNGHIMOHNA

Khristiante adi'n Lunghihmohna tuh Pathian thuchiam muan zohlouhna ahi, chi le I genkhial lawmlawm kei ding. Pathian gam leh a diktatna zong le hang thildangte leng piak behlap a om ding ihihdan Jesu’n kichiantakin a gen hi. Hiai bang Laisiangthou a thuchiam I theih nunga lunghihmohna I neih teitei chiangin Pathian thuchiam muanzohlouhna a suak hi. Thil khempeuh a lunghimohlou ding leh, tuabang lunghihmohna I neihte Pathian kinga tunzaw dinga thuhilhna Phillipi 4 ah I mu hi. Philippite 4:6-7 “Bangmahlou ah mangbang kei un; himahleh thil bangkim ah, thumna ngetna, kipahthugenna toh na ngetnate uh tuh Pathian kiang ah theihsak in om hen. Huchi'n Pathian muanna, lungsim himhim a theihzoh vuallouh in Khrist Jesu ah na lungtang uh leh na ngaihtuahnate uh a hon kep sak ngeingei ding hi.”

Lunghihmohna tuh Pathian thumanlouhna leng ahi. Pathian thuchiam ngakzoulou a lunghihmohna in khelhna na sepna ah hon pilut hi. Genesis 16 ah, Pathian in Abram kianga tapa a chiampen ngakzoulou a, a zi Sara toh ki khutdot leh kithutuakin, Hagar apan tapa Ismail ana nei uhi. Hiai bang mihing pilna zanga, Pathian thuchiam tangtunsak sawmna in siatna leh kilemlouhna/ buaina a tunzaw hi. Mihing lemgeel siamna a piang Ismail min khiakna tuh ‘thukhel, gamlak sabengtung banga lungtang genhak, michih dou, a sanggamte khempeuh toh kihou theilou’ chih ahi tel hi.

Lunghihmohna in Pathian toh kizopna hon dal hi. Lunghihmohna I neihte mahni angmasialna leh thupi utna ziak ahi lim hi. Pathian in mihingte tuichim in ka gawt nawn kei ding chia, Noa toh thuchiam a bawl nungin, mahni min lat ding deihna ziakin, inn sawng sangtak ‘Babel’ vansun hial lam mihing tate’n ana sawm uhi (Gen. 11: 3-9). Huaiziakin, Jer. 45:5 ah ‘nanga dinga thilthupi kizon nahi maw; tuate zong ken’ hon chi lel hi.

Alehlamah, Joseph in bel, a tunga thil tungte, bangchituka haksa leh theihsiam huailou himahleh, Pathian deihna banga etdan dik (right perspective) a enin, amah zuaktu a unaute kingohtuah a, a om vingveng lai un leng, ‘Unaute aw, kei non zuakmang ziakun, kimohsa kei un, Pathian in haksatna apan a hon hotdam theihna dinga, na ma ua, hon sawl kahi... nou hon sawl ka hikeia, Pathian hon sawl kahi (Gen. 45:5, 8) a chithei hi. Hiai bang etdan dika en thei ding leh thil tenga lunghimoh leh patau a omlou dingin, tuailaite Pathian khut hatah kikemsak thak ni hang. Van sawltakin, Daniel kiangah ‘Lau ken,  theisiam ding leh na Pathian maia kiniamkhiak dinga na lungtang na koihkip ni masapen akipan, na thute jakin a om hi. Huai na thute dawnna (response) a nakianga hong pai kahi’ a chi hi (Daniel 10:12).
Pathian in khovel mite lunghihmoh banga, ei gingtute mawk lunghimohlou ding leh, ama deihdan zong gige thei dingin hon vualjawl chiat hen.
...............................................
©ReACH:GWM-3E/01

Sunday, 22 October 2017

TANCHINHOIH TOH KITUAK

Pathian in mihingte a hon siam chil in, kituak hinkhua nei dingin a hon bawl ahi. Kituak kichi ahihleh, bang hiam khat tehpih a ompen toh kituak, kikim a paikhawm chihna ahi.

Mihingte hinkhua ah, a kituahpih dinga lamet a om tuh Tanchinhoih toh chih ahi (Phil. 1:27). A chihleh bang chi bang a kituaksak thei maizen ding I hi dia leh? Ei lah sa a hinglai I hihman ua samitna in hon tuam, khalam a hat leh ettontak kihizou mahmah lou. Innsung a Pathian’ hon lametna zah a tate khalam thute ki sinsak zoulou; buaina leh haksatna, lungkhamna leh mangbatna in hon tuam chiangin Pathian belhding leh muan ding ahihdan kithei mahleh mihing lam ki en kha zel; nopna leh kipahna a hong tun chia Pathian sanga ei mahmah in hihhoih kisa kha pah zel. Tanchinhoih toh kituak hinkhua kichi tuh thil haksatak ahi chihlouh theihlouh a suak hi.

Huaiziakin, Tanchinhoih toh kituak hinkhua I neihtheihna ding uh omsun tuh Pathian Tate, a Van khua-le-tui hihna neite I hihdan uh phawk a, hinkhaw thak, huaituh tunglam mitsuan hinkhua loungal a omkei ahi. Bangziakin?

Khatna; tunglam mitsuan a neite’n ngaihtuahna khek uhi (Romete 12:2). Huai mah bangin eite’n leng I ngaihtuahna uh Tanchinhoih toh kituak a khek ding ahi.

Nihna; tunglam mitsuan a neite’n omdan gilou a taisan uhi (Kolossa 3:7-9). Ginna hatlouzaw mite’n a hon muh mai ualeng etton hi thei dingin omdan giloute I tawpsan chiat ding uh.

Thumna; tunglam mitsuan a neite’n adik omdan a delh uh (2 Timothy 2:22). Hoih deihna leh omdan dik Bible hon sinsaknate zui dingin kibawlpha thak ni.

Lina; tunglam mitsuan a neite’n lungsim pumkhatna nei uhi (Philippi 1:27b). Tanchinhoih in kikhenna hilou in pumkhatna a hon tut bangin gingtute pumkhatna tawisang ni.

…………….……………..

©ReACH:GWM-3E/02

Sunday, 15 October 2017

PATHIAN DANG MAI AH KUN DING MAW?

October kha hih India mi-le-sate a dingin kha poimoh ahi. Gingtute a dingin bel lungsim hon kam mahmah kha a suak hi. Bangziak hiam I chihleh, Diwali kha ahihziak ahi.

Diwali kichi Festival of Light leng a kichi. Gingtu khenkhat in khalam thu kigolhlou banga ngaihsun in, hiai bang hunin va hahpan mahmah sek uhi. A hong kipatdan tomchik in gen leng, Ravana in a pimang nungak Sita, Rama leh Hanuman te’n ava hunkhia uhi. Vualzoutaka inn hong kiklam uh vaidawnna in a paina lampite uah meivak/ meisel detna toh muak uhi. Rama leh Hanuman kichi tuh milem bete pathian ahi ua, amaute vaidawnna a kihelkhakna tuh amaute biak bangbang pompihna ahi. Achihleh, Pathian dang mai a kun ding maw?

Thukhun Lui hun apan in leng pathian lem biakna ana omkhintham hi. Israelte mahmah, Pathian in Mosi zangin Tuipi San kanpih mahleh, amaute pitu Pathian ahihlam a phawkkei khazel uhi. Exodus 32:19-20 in hiai bangin gen hi: “Huan hichi ahi a, giahbuk kiang a hong tuntakin, bawngnou leh lam a muta a: huchiin, Mosi hehna a sou a, a khut akipan in suangpekte a pai a, tangnuai ah a keksakta hi. Huan a bawngnou bawl uh a la a, mei ah a khul a, a gawinen a, tui tungah a theh a, Israel suante a dawnsak hi.”

Pathian in Sinai tanga Mosi kianga “Thupiak Sawm” a piak kalin Israelte’n bawngnou lem a pathian ding un ana bawl ua, huai kim ah nopbawl in a lam uhi. Huaitakin Mosi hehna a hong sou guih hi. Thupiak masapen, “Kei loungal Pathian dang na nei ding uh ahikei” chih ahihman in huchibang a, ana gamtatna uh a thangpai mahmah hi. Huchiin, a bawngnou lem pathian uh a susia a, mei in a hal a, huchiin amaute dawn tuilak ah thehzaksak hi. Huaituh, a gamtatdan uah Pathian a lungkim hetkei chihna latsakna a, a hih ahi.

Ni tamlou chikin Diwali zatna I khopite uah hong thupi nawn mahmah ding hi. Huai hun chiangin, Pathian hoihna leh a hon pina sate mangngilh zenin ginglou mite pathian vaidawn dingin na pumpi, na neih-leh-lam na phal dia hia? Israelte’n bawngnou lem pathian a biak uh hua ahihleh, gingtu huchibang a kihel mite tungah leng a thangpaihna a sungbaw keidia hia? Khrist nungzui muanhuaite Pathian dang mai ah kunlou dingin I ki hasuan uhi.
…………….…………

©ReACH:GWM-3E/2

Saturday, 7 October 2017

BIBLE, PATHIAN’ THUTAK AHI

Khovel mite pilna a san dungzui in theihna leng sang hiaihiai hi. Theihna ziakin pilna kipatna Pathian ahi chih nialin Bible thutak ginlahna a uang semsem hi. Huchibang dinmun a I omlai un, Laisiangthou Pathian’ Thutak ahi chih gup ngam a ngai ahi.

Tumalam deuhin Muslim apologist Dr. Jakir Nair in dotna bawl mi khat kiangah dawnna hiai bangin a pia hi: “Jesu nungzui na hih utleh, a zui midangte enlou in a sinsakna bu Bible sim in.” Hiai hih ngaihtuah tham ching kasa ahi.

Khovel a laibu kizuakkhia tampen Bible ahi. Ahihhangin, gingtu kichite lak ah leng Bible tuh Pathian’ Thutak, A kilakna ahi chih ginglel tamtak om mawk hi. Huan, midang pawl khat in, Bible a ngaisang mahmah ua, kicheina bangin ngai thupi uhi; himahleh Bible in a gen Khrist a ngai thupi in a be kei uhi.

Bible ah Pathian itna, A mite adia chingpa leh taksapna huhtu ahi chih kigelh mahleh khovel ah bangziak a hiaibang lawmlawm a gilkialna, zawnna, leh taksapna om ahia? Pathian, itna Pathian ahihleh bangziaka huhamna hiaizahta khovel a muh leh tanchin zak hithei hiam? chih dotna a om ahi.

Bible mi tuamtuam 40 te’n kum 1600 sung vel ana gelh uh ahi. Huai ah Pathian’ tapa Jesu Khrist tuh a hong kilak ahi. I khelhnate ua pan hon tankhia, Pathian hing tapa ahihdan I theihtheihna uh Bible apan himahleh a ginglel ding kitam mahmahta hi. Khovel hih invengkhat bangmai in kinaita mahleh sanggam hihna I mansuah hiaihiai uhi.

Himahleh, Jesu’n tuh Mosi leh jawlneite tengteng a panin, Laisiangthou tengtenga amah tanchin gelh peuhmah, amau a hilhchian hi (Luke 24:27). Thukhun Lui a kei tanchin ahi na sin uh a chi hi. Scientist khat in New York Times ah hiai bangin ana genta hi: “Every fact and every science that man has so far discovered adds luster and testimony to the value and integrity of the Bible.”

Bible, Pathian’ Thutak ahi chih muanngam ni. “Pathian thu ahing a, thil ahihthei a, namsau hiamtuah bang chibang sangin leng ahiam a, hinna leh kha, guhlawi leh guhngek tuamkhen hial hel khopin a sun thei a, lungtang a ngaihuah leh tup te a theipah ngal thei ahi.” - Hebrews 4:12
…………………………

©REACH:GWM-3E/02

Sunday, 1 October 2017

NA HINNA UH BANG AHIA?

Zingchiang in bang hong om ding ahia chih na thei ngal kei ua. Na hinna uh bang ahia? Mei sawtlou kal a hong dawk a, mang nawn lel zel bangphet na hi ngal ua.

Mihing dam kum ding kum 70 ahi chih Laisiangthou hon sinsak dan ahi. Hiai kum 70 kichi mihing ngaihtuahna zual ah hun sawttak hi'n a kilang. Himahleh tua i tang tel un mihing hinna kichi bangmahlou mai ahihdan meipi toh tehkak in a hon hilhchian hi.

Bangteng hileh, khovel a i piankhiak aleh i maban tuh sih ding himai ahi. Zingchiang in le hithei a tuni leng ahi thei. Huaiziaka mipil leh siamte'n khovel bei ding toh kisai a tangkoupih sekte uh ziak khawng a i kilunghihmohsak louh ding uh ahi. I Laisiangthou in amaute ma in hon na hilhchian daihta. I kha in i taksapum a nutsiat hunhun tuh ei adia khovel bei himai ahi.

Zan khat mumang ka nei a huai ka mumang ah Van lam zuanin sangtak in ka lengtou. Ka mumang mai himahleh kitheihna chiang khat ka nei a ka kha in ka taksapum nuse dek eive maw ka chi nilouh hi. Hun nailou kisakna lianpi ka nei a ka kha toh ka pumpi khen ahih nailouhna di'n ka thum hi'n ka kithei.

Huchihlaitak in Van sang akipan in k'ong kesuk vengveng nawn a ka lupna tung ah ka khanglou hi. Ka lu a na mahmah a ka khosik leng ana sang mahmah mai. Ka ngaihtuahna ah ka mumang a hong kilang pah a ka lupna tunga ka khanloh theihlai ziakin hampha ka kisa petmah. Hun kichi a manphat dan k'on theisiam sem a, zankal khat thu lel a ka hinkhua beithei mai ahihdan ka chian mahmah hi.

Ka gen uttak bel hun teng, ni teng, dakkal teng leh second teng in hiai khovel i pawtsan thei guih uhi. A hun leh ni ding zaw ei theih vual ahikei Pathian kia in a thei. Hiai khovel a hun i zat lailai ua i tangtawn mun ding uh i gelfel uh ngai ahi. Huai tuh ei mahni mohpuak liuliau ahi chih haihkei ni.

Huai di'n sihna akipan a hon hondam a tangtawn hinna hon pia Jesu Khrist lam i ngat uh poimoh gige.


Toupa’n hon vualzawl hen aw!
........................................
©ReACH:GWM-3E/3

Saturday, 23 September 2017

TOUPA NGAKNA

Messiah, mikhialte tanpa, hong pai ding ahi chih Jawlnei Isai in tamveipi gen hi. Thukhun Thak ah Jesu Khrist ah Jawlnei genkholh hong tangtung hi. Aman synagogue ah, “Tangthu kumluite ka nasepna ah tangtungta hi” chiin gen a, huai tanchin mah Ethiopia sumkemtu in kangtalai tunga tuangkawmin sim a, hilhchetna Philip in a kiangah pia in hotdamna ngah hi.

Gingtute hasotna tamveitak kimu ahihleh ‘dohzoutaka ngak ding’ chih ahi. Huaituh, haksatna mun ah leng ginna dettak nei a puklou dia dohzohna ahi. Jerusalem Temple AD 70 vela suksiata omlai bang, Rome kumpi gilou leh gingtute thahchimit sawm Diocletian, Nero chihte Jesu mahmah in nungzuite ana hasotna toh kituak mahmah hi. Min, kei ziaka hon bawlgentheih uleh, nou hilou in kei ahi a hon bawlgentheih uh a chi hi. Hiai thu zalou a, ana nang (oppose) hi maizen le uh ana mangthang ding uhi. Jesu’n “Na kuhkalna (dohzohna/ ngakzohna) uah na hinna uh na humbit ding uh” (Luke 20:19) a chi hi.

Ngakzohna’ thiltup khovel muh a lohchinna ahikei hi. Muhtheih vualzawlna sangin, Pathian adia muanhuai ding leh Ama’ zahngaihna tang ding, khovel thilte ngaihsanna nungngatsan ding chihna ahi. Huaiziakin, Toupa hon piak ding thupha ngakna leng ahi.

Bang hiam na lunggulh leh taksap khat na tanzohkei nilouh leh, huai hun Toupa ngak hun ahi. Mahni deihdan a thil hong pailouh chiangin, thangpai a hinna pammaih sa zoulou, kibawlsia in khelhna ah I puklut maimah sek uhi. Huai hun in Pathian akipan taimang ding maw, ahihkeileh, Pathian lam nga a, ginna a kilamthak ding? chih ngaihtuah thak ni. Pathian maia Israelte a hong phunchiak semsem chiang un haksatna thupisem a tung uah tung hi (Cf. Deut. 8:2-5). Amah apan taimang sangin Ama lama kikna nakpitakin a hoihzaw hi.

Achihleh, Toupa na ngak hia? Toupa ngakna ah hatna leh lungmuanna a om. Eite’n I lametna pellampek uah ngakzohna gah khumtak loh ding a om. Huai tuh Isai 40:30-31 in: “TOUPA ngakte’n zaw a hatna uh a thaksak nawn ding ua; muvanlaite bangin kha in a lengtou ding ua; gimlouin a tai ding ua; bahlouin khe in a pai ding uhi” a chih ahi.
___________________
©ReACH:GWM-3E/2

Sunday, 17 September 2017

LUNGKIMNA, PATHIAN AH!

Laisiangthou in “lungkimna toh kithuah Pathian limsakna tuh punna thupitak ahi” a chi (I Tim. 6:6). Lungkimna khatpeuh bel lungkhamna sang in a hoihzaw chih i thei. Himahleh Pathian limsakna toh kihel/ kizui lungkimna pen thupi in deihhuai khol diak hi.

Hiai a Paul in "lungkimna" chih genna a kammal ana zat pen Thukhun Thak kigelhna Greek pau ah “autarkeia” ahi. Hiai thumal tuh _“mahni-a lungkimna”_ genna ahi. Mi’n Pathian alimsakna tungtawn/ ziak ua lungkimna a ngah pen uh tuh punna/ metna thupitak ahi chih Paul gennop dan ahi. Lungkimna thuguk kimtak Pathian kia ah om hi.

Mihingte’n lungkimna zong in asuk-atou, ahak-anuam ah i vial diandian uhi. Himahleh, misiamte’n “mihingte taksapna in bei ni nei lou ding” ana chihtak mahbang un, lungkimna taktak leh tantawk a lungkimna i mu zoukei uhi. Bangziak hi in na thei a, unau? Paul in tuh Pathian limsakna (Pathian mi-itna) i neihlouh ziak ahi chi hi. Nasepte 24:3 chiklaipeuh in koipeuh ah leng lungkimtak in ka kipak gige uhi.

Pathian nei taktak mite’n lungkim dan athei uh. Sam laibu gelhtu in, “Toupa tuh hon chingpa ahi a, ka tasam kei ding” ana chi hi (Sam 23:1). Toupa tuh a chingpa a nei a omte tasam lou in lungkimtak in om uhi. Philippite kiang a alaikhakna ah Paul in zawng leh hau, vah leh kial a om theihna thuguk muta ahi chi a, huai thuguk tuh "Amah hon hihhatpa Khrist ah thil tengteng hihtheih ahi" chi hi (Phil. 4:12).

Paul mah in I Tim. 6:8 ah “nek ding leh silh ding nei in huai khawng ah i lungkim zaw ding uh” ana chi nawn hi. Mi tampite’n Pathian in A hon piaksa vualzawlnate tung a kipahna dan thei lou a, A hon piaknailouhte i deih baih luat sek ziak ua lungkim zoulou i hi. Nang-le-nang puakgik kipe kei hial in, unau.

Matthai 6:27 "Huan, noute lak ah lunghihmoh ziak a kua'n ahia amah dunglam tong khat a hihsang tuan thei?" Matthai 6:28 "Huan, silh leh ten thu bang ding a lunghimoh na hi ua? Gamlak lili pak khandan hoihtak in ngaihtuah un; nna a sem kei ua, khau leng a khek kei uh."

Huaiziakin, Pathian in tua na neih nailouhte A hon piak nai louh hilel bang in ngaihtuah inla, A hon piaksa vualzawlnate khatkhat in sim in kipak leh lungkim in om in. Huchiin khalam, lungsim leh taksalam ah khamuang-lungmuang leh kipak-lungkim in hinkhaw nuamtak na zang thei ding hi.

Mahni a lungkimna pen kuamah suh theih vuallouh kipahna ahi a, damtheihna thuguk hoihtak leng ahi.

“Na omdan ding Toupa tung ah nga inla; Ama’n ahih vek ding...” (Sam 37:5).
.....................................
©ðŸ–‹ ReACH:GWM-3E/1 

Sunday, 10 September 2017

KOI AH AHIA PATHIAN MITE?

Sapna sangpen sem dinga hon sam Pathian tuh ka puklouhna ziak omsun ahi. Bah, lungsim tawl, leh hih dingdan tuan theilou a ka om hun in leng puksia a thoukhe zoulou dingin a hon nusekei hi. Sam in “Mihing gam ah TOUPA hoihna muh kigingtakei leng ka bahta ding hi” ana chih bangin, hoih kipiak teitei ka tum hi.

Kei etdanin, khatveivei mi phalou kisakna hong lian a, bangtak ahia pasal chih sangin hon lungliapsakzaw hi. Thum dinga kakisak chiangin, thumna ding omlou hileh kilawm in ka om a, bangchi kahi dia aw! chihlouh gen dingdan ka theikei hi.

Sam 63:1-2 in huchiin a chi: “PATHIAN aw, nang ka Pathian hichin a, beltaka nang hon zong ding hi’ng. Ka hinna nang ngai a dangtakin, gamkeu tui omlouhna gam ah kasa in nang hon ngai hi. Na’ vangletna leh na’ thupina mu dinga mun siangthou a nang hon zong hi’ng.” Pathian in, na lungsim leh na hinna enchian ahi, chih a hon sinsak hi.

Huaiziakin, khalam hinkhua tuh khovel tehna dana sangtak hih a ngaikei, mawltak leh siangthou a om ahizaw. Lungsim tawng akipan suakkhia thute gen a thum ding ahihdan, leh, hangsanna taktak kipatna pawlam kilatdan hilou in, lungsim kiniamkhiat leh Pathian’ a kingakzohna ahi. Khrist nungzuihna a poimoh, leh saptuamte’n tu huna I taksappen uh leng ahi.

Achihleh, koi ah ahia Pathian’ mite? Khalam a mittaw bangmai a gingtute I om ton uh a batlai in, gamsung a dan neilou bangmai a khosak leh gamtatna a ot mahmah lai in, changkanna banga ngaihtuah a utledah a kicheina vanzat tuamtuam (sex, extra marital affairs, gender movement etc.) zat ahih a, khovel suak pilnate ngaih thupi ahihlai in, biaknate a thawmging maimai zak ahih a, sunggil hon luahtu ding Kha Siangthou nasepna gah muh ahihlouh lai in!



Pathian’ mite tuh dai dide, kingainiam leh mawltak a khosa, Pathian’ thupawt zak ahihma siah ngaikhia a, zak ahih chiang kia a genkhia mite ahi uhi.
.....................................
©ReACH:GWM-3E/2

Sunday Message | KUA AHIA NANG HON NEITU?

Tulai khovel hih ei leng ei a hilou a, kuahiam a hihtheih mahmah hita e, chihtheih khop ahi. Banghiam thusia hong leng zek alah pawl kikhekn...